دستگاه جوجه کشی تحولی عظیم در صنعت پرورش طیور

دستگاه جوجه کشی یک ابزار جوجه کشی مصنوعی است. درواقع با الگو گرفتن از رفتار طبیعی پرنده کرچ و با کمک فنّاوری فرایند تبدیل تخم به جوجه را بجای مرغ کرچ یک ماشین تمام خودکار انجام می‌دهد.

فناوری ساخت دستگاه جوجه کشی هم زمان با رشد صنایع مختلف پیشرفت می‌کند و هرروز کار آیی دستگاه های جوجه‌کشی بیشتر می‌شود. کار جوجه کشی مصنوعی از قرار دادن تخم در محفظه هایی که با کود و برگ و چوب گرم می شد شروع‌شده است.

نخستین  ماشین جوجه کشی به نام مصریان باستان و چینی ها ثبت شده است. روش های جدید جوجه کشی را حدود 270 سال قبل (1750 میلادی) فردی به نام رموار ابداع کرد. وی از حرارت حاصل از تخمیر کود اسب برای جوجه کشی استفاده کرد.

در سال 1770 میلادی، شامپیون با استفاده از گردش هوای گرم دستگاه های جوجه کشی را گرم کرد و در سال 1777 میلادی یک فیزیک دان فرانسوی با استفاده از حرارت آب گرم عملیات جوجه کشی را انجام دادند.

در سال 1895 میلادی  شفرز یک ماشین جوجه کشی 20000 تایی ساخت. در سال 1923 میلادی نخستین ماشین جوجه کشی برقی توسط شرکت پیترسایم در آمریکا به بازار عرضه شد.

نخستین کارخانه جوجه کشی در ایران در سال 1339 به ظرفیت سالانه حدود 3/2 میلیون قطعه راه اندازی شد.

در هر زمان از جدیدترین تکنولوژی و امکانات در ساخت دستگاه ها استفاده می شده است. دستگاه‌های جوجه کشی کامپیوتری، کنترل از طریق موبایل یا جی اس ام و حس‌گرهای تنظیم دما توسط خود جوجه و... در حال پیشرفت و ساخت هستند.

 مهم‌ترین هدف تولیدکنندگان دستگاه های جوجه‌کشی این است که بتوانند حداکثر تعداد جوجه سالم را از تخم‌های خوابانده شده در دستگاه با حداقل هزینه به دست آورند. درصد هچ شاید هیچ‌گاه به صد در صد نرسد اما در صنعت جوجه‌کشی درصد هچ بیش از 80 درصد مورد قبول است؛ یعنی از هر 100 عدد تخم نطفه‌دار سالمی که در دستگاه قرار داده می‌شود حداقل 80 جوجه زنده و سالم داشته باشیم؛ یعنی هچ بیش از 80 درصد شود.

تخم بلدرچین و انتخاب آن به عنوان یک وعده غذای کامل

تخم بلدرچین یکی از محصولات بلدرچین بوده که با توجه به خاصیت های گوناگون آن بسیار در طب سنتی مود توجه اطبا قرار گرفته و در اکثر مواردی که شخص نیاز به تامین انرژی داشته باشد تخم بلدرچین را به عنوان غذای اصلی به او پیشنهاد می دهند.

کیفیت تخم بلدرچین

اگر کیفیت تخم بلدرچین حفظ شود ، غذایی طبیعی و بسیار با ارزش است . مرغوبیت تخم بلدرچین وابسته به ویژگی ها ی مشخصی است که بعضاً داخلی و تعدادی نیز خارجی هستند . بر این ویژگی ها عوامل مختلفی مؤثرند که لازم است پرورش دهنده ی بلدرچین آن ها را شناخته و ارزیایی نماید .

 در بین این ویژگی ها تعدادی اهمیت اساسی دارند . زیرا بر روی قیمت تخم بلدرچین و راحتی فروش آن مؤثرند.

هر چند که تلاش های تولید کننده ی تخم بلدرچین با کیفیت ، مشهود نیست ولی او می بایستی تمام سعی خود را در این جهت به عمل آورد . این تلاش مستلزم توجه بیشتر از زمان تهیه تخم نطفه دار و قرار دادن آن در دستگاه جوجه کشی مرغوب تا مرحله تغذیه و پرورش بلدرچینمادر مخصوصاً در سیستم پرورش به طریقه ی بستر است.

مواد مغذی در تخم بلدرچین

تخم بلدرچین از جهتی یک ماده ی غذایی است که به سرعت خراب می شود . لذا تولید کننده می بایستی در جهت تضمین کیفیت آن ، با نگه داری اصولی از فاسد شدن تخم بلدرچین جلوگیری نماید .

بدون شک تخم بلدرچین یکی از بهترین غذاهای طبیعی است که نه تنها سبب به وجود آمدن جوجه می شود ، بلکه باقی مانده ی زرده ی آن تا مدت 24 تا 48 ساعت تغذیه ی جوجه ها را تضمین می کند .

چنان چه دو قاشق کوچک ، شکر یا بهتر از آن ، دو قاشق چای خوری عسل به یک عدد تخم بلدرچین اضافه شود ، به یک غذای خوب و پر انرژی تبدیل می شود.

مواد مغذی که در تخم بلدرچین موجود بوده ، همگی قابلیت هضم در بدن انسان را دارا بوده و انسان قادر است تا حدود 97 درصد از پروتئین موجود در تخم بلدرچین و 95 درصد از چربی آن و 98 درصد از هیدرات های کربن تخم بلدرچین را مورد استفاده قرار داده و براحتی هضم کند .

مقایسه تخم بلدرچین و شیر گاو

تخم بلدرچین نیز مانند شیر در انسان موجب رشد و تکامل اعضای بدن شده به طوریکه در برخی موارد با شیر گاو مقایسه می شود هر چند شیر بدلیل مقدار زیادی کربوهیدرات در مقایسه با تخم بلدرچین غنی تر به حساب می آید. تخم بلدرچین مواد معدنی بسیاری از جمله آهن و فسفر بوده و می توان گفت تمامی ویتامین ها بخصوص ویتامین  A  ، D ، تیامین (B2) و ریبو فلاوین (B2) را دارا می باشد . سطح انرژی و پروتئین تخم بلدرچین نیز بسیار مناسب گزارش شده است . با توجه به نیاز تغذیه ای یک انسان ، یک تخم مرغ و یا معادل آن حدود شش تخم بلدرجین ، چیزی در حدود 10 درصد پروتئین ، 9 درصد چربی و 4 درصد از کالری مورد نیاز بدن انسان را تأمین می نماید .

به نظر می رسد که ارزش اقتصادی و قیمت تخم بلدرچین در مقابل ارزش غذایی بالای آن ، کم است . با این حال توصیه میشود به تازه بودن آن برای بهره برداری بیشتر توجه خاص معمول گردد.

در خاتمه لازم به یادآوری است که رنگ پوسته و لکه های روی تخم بلدرچین هیچ ارتباطی با ارزش غذایی و خاصیت آن ندارد .

خروس لاری و نکات مهمی درباره جوجه کشی ، پرورش و نبرد

خروس لاری در اساطیر کهن ایران ، اولین پرنده ای است که توسط کیومرث ( اولین پادشاه پیشدادیان ) به ایرانیان هدیه شد و از آن پس با انسان و کنار او ماند .

جنگ خروس لاری یکی از قدیمی ترین بازی های نمایشی بشر و متعلق به عصر کلاسیک با قدمتی 6000 ساله  است و سوابق کهن آن به احتمال قریب به اتفاق به آسیا باز می گردد .

جنگ خروس های لاری به معنی اجرای یک بازی خونین بین دو خروس لاری اصلاح شده است که با هدف تفریح انسان ها و احتمالا شرط بندی ، در محوطه ای محصور ( گود یا رینگ مبارزه ) در کنار هم قرار گرفته و تا دم مرگ به جدال برخاسته و به یک دیگر آسیب وارد می کنند .

جوجه کشی خروس لاری

اصول جوجه کشی مرغ و خروس لاری و موارد فنی جمع آوری و نگهداری تخم ها قبل و بعد از قرار دادن در معرض دمای مناسب برای رشد جنین در جوجه کشی طبیعی و مصنوعی یکسان است با این تفاوت که در اولی عملیات توسط خود مرغ کنترل می شود ولی در دستگاه جوجه کشی باید به صورت دستی و یا به شیوه ای خودکار به کنترل آن بپردازیم تا از تغییر و نوسان شرایط در شبانه روز جلوگیری به عمل آید .

چند هفته اول ( به خصوص 4 هفته ) ، دوره مهمی در حیات جوجه ها محسوب می شود . لازم است در محیطی مناسب و بهداشتی نگهداری شوند ، محل آن ها گرم باشد و غذا و آب مناسب در اختیارشان قرار گیرد ، در غیر این صورت تلف شده و یا رشد آن ها متوقف می شود و بعد ها هیچ گاه به عنوان یک خروس لاری به قدرت واقعی خود نخواهد رسید .

در واحد های پرورش خروس های لاری که نسبتا کوچک بوده و در هر بار فعالیت تولید مثلی ، تعدا اندکی تخم زیر مرغ کرچ یا دستگاه جوجه کشی خوابانده می شود ، اغلب نمی توان از مادر مصنوعی بزرگ استفاده کرد .

تکثیر و پرورش خروس لاری

تکثیر و اصلاح مرغ خروس لاری کار خسته کننده و دراز مدتی است و لازم است با توجه و علاقه کافی دنبال شود . در صورت نبودن عشق و علاقه به این کار نباید وارد گود شد .

با فرض این که افراد گله ، سالم و عاری از انگل های داخلی و خارجی باشند ، تغذیه مناسب آن ها مهم ترین عامل افزایش باروری و جوجه درآوری تخم ها محسوب می شود . تغدیه آن ها از طرفی روی هدف ما در جهت توسعه جوجه های سالم نیز اثر می گذارد .

نباید در تغذیه خروس های لاری جوان و بالغ ، کم گذاشت و کوتاهی کرد .

برای مثال می توان جیره تجاری جوجه های گوشتی را به صورت آردی یا پلت مورد استفاده قرار داد و در کنار آن از خرده برنج به ویژه در مراحل پایانی دوره رشد استفاده کرد .

رایج ترین اشتباه تغذیه ای خروس لاری استفاده از خوراک های غلط است . نباید به پرندگان اجازه داد تا در کنار جیره تجاری از پس مانده های غذای انسانی و یا دانه های خوراکی که در نتیجه جستجوی زمین به آن دسترسی پیدا می کنند برخوردار شوند .

خروس لاری ناسالم قدرت نبرد و رقابت ندارد . همچنین پرنده قوی و سالم از گله های سالم به دست می آید . هیچ داروی معجزه گری نمی تواند در دراز مدت پرندگان را سالم نگه دارد . سلامت گله پایه ، مرغ های مادر و خروس های جوان از ارکان های مهم نگه داری گله های خروس لاری است . اصول بهداشت ، سلامت و کنترل بیماری ها در گله های خروس لاری شبیه پرورش تجاری مرغ است .

رعایت بهداشت ، رکن اصلی نگه داری مرغ و خروس لاری و به طور کلی هر گونه حیوان پرورشی اعم از تجاری یا خانگی است و رعایت اصول و موازین امنیت زیستی رکن اصلی بهداشت است .

خروس بازی و جنگ خروس لاری

خروس بازی در کشورها و فرهنگ های مختلف ، درگیر خرده فرهنگ های متنوع و متکثری است . حاملین آن ها ارزش های خاص خود را دارند و درست همچون دیگران عمل می کنند . آن ها خروس بازی را عملی وحشیانه و غیرانسانی نمی دانند و فکر می کنند درست همان کاری را می کنند که به طور طبیعی این پرندگان برای آن آماده شده اند .

بررسی میدانی زندگی مرغ و خروس لاری ، « اهلی رهاشده » و اهلی نشان می دهد که همه آن ها در حالت طبیعی زندگی اجتماعی پیچیده ای داشته و حتی در صورت بروز درگیری بین آن ها ، شدت چندانی ندارد . در عوض رفتارهای باوقار و محافظتی خروس از مرغ ها و جوجه ها دیده می شود .

مرغ و خروس لاری بینایی و شنوایی مناسبی دارند ولی دیگر حواس آن ها توسعه چندانی نیافته است . در شرایط طبیعی در کف جنگل و روی بستر علفی نسبتا ضخیم آن به سر می برند و رفتارهای آن ها با چنین محیطی سازگار است .

جوجه ها در زمان تولد به طور فطری می دانند چگونه نوک بزنند و لذا به اشیاء موجود در اطرافشان نوک زده و احتمالا آن ها را مصرف می کنند .

خروس های لاری به طور طبیعی برای به دست آوردن غذا ، قلمرو و جفت بالقوه به نبرد می پردازند . این نبردها معمولا برای ایجاد سلسله مراتب اجتماعی و مناسبات سلطه در میان افراد گروه انجام می شود.

اصالت خونی یکی از دلایل مهم برد خروس لاری در میدان نبرد است و جستجو برای یافتن یک خروس برتر و قهرمان ، مستلزم استفاده از لاین های خاصی است که قبلا خروس هایی از میان آن ها برنده شده اند . به همین دلیل تولید خروس برنده ، تنها و تنها کار پرورش دهنده ای است که از طریق انتخاب لاین های مناسب و آمیزش های مناسب بین آن ها به تدریج چنین خروسی را ایجاد کرده است .

زندگی ، حرفه و عملیات خروس لاری درست شبیه یک کشتی گیر یا بوکسور است . او در طول زندگی به فراگیری تاکتیک ها و غنون نبرد پرداخته ، قبل از مسابقات ، آماده سازی گردیده و در خلال مسابقات نیز همچون یک ورزش کار واقعی مورد رسیدگی قرار می گیرد . در این گونه ورزش ها شش عنصر قدرت ، استقامت ، سرعت ، انعطاف پذیری ، تمرکز و فکر مورد نیاز است و باید در ورزش کار تقویت شود .

خروس های لاری را نمی توان به صورت درهم در یک محوطه نگهداری کرد . به صورت سنتی برای جلوگیری از درگیری ، آن ها را در قفس های انفرادی نگهداری می کردند .

خروس لاری باید در زمان ورود به میدان باید گوشت مناسبی روی بدنش داشته ، از سلامت کامل برخوردار بوده و سینه قوی و پری داشته باشد ولی چربی اضافی در اطراف روده هایش نداشته باشد .

نکته مهم در پرورش و اصلاح خروس لاری

هر روز پس از تمرین رزمی ، خروس لاری را به حمام ببرید . هیچ گاه به خروس های برتر و جایزه دار ، مواد محرک از قبیل استروئیدها و دیگر مواد و داروهای مصنوعی داده نشود ، گرچه در خروس های میانه حال از این مواد استفاده می شود .

هفت موقعیت خطرناک جنین در تخم با خروج از دستگاه جوجه کشی

حالت اول : در این حالت ، سر جنین بین پاها قرار دارد . اگر چه این وضعیت در ابتدای دوره جوجه کشی طبیعی است ، اما در مقطع پایانی دوره جوجه کشی ، جنین سر خود را بالا آورده و آن را در زیر بال راست قرار می دهد . این نوع حالت قرارگیری غیرطبیعی جنین همیشه کشنده است . این حالت با بالا بودن دمای دستگاه جوجه کشی بیش از میزان طبیعی در ارتباط است .

حالت دوم : در این حالت ، سر جنین در محل انتهای کوچک تخم قرار گرفته است . این وضعیت در پنجاه درصد موارد کشنده است . کمک به جنین ها در زمان خروج از تخم ، میزان جوجه در آوری را افزایش می دهد .

حالت سوم : در این حالت ، جنین سر خود را به جای بال راست ، در زیر بال چپ قرار داده است . قرار گرفتن جنین در چنین حالتی تقریبا همیشه مرگ آور بوده و این حالت با سوء تغذیه در مرغان مادر در ارتباط است . دمای بالای دستگاه جوجه کشی یا چرخش نامناسب تخم ها در طی دوره جوجه کشی نیز در ایجاد این حالت نقش دارند .

حالت چهارم :  در این حالت ، بدن جنین در حول محور طولی تخم می چرخد و در نتیجه سر جنین از اتاقک هوایی تخم دور شده و در ناحیه جانبی تخم قرار می گیرد . چون نوک جوجه از اتاقک هوایی تخم دور است لذا مرحله انتقال به شکل تنفسی ریوی انجام نشده و در صورت عدم کمک به جوجه برای خارج شدن از تخم ، قرار گرفتن در این حالت اغلب کشنده است .

حالت پنجم :  این حالت زمانی روی می دهد که پاها در بالای سر قرار گرفته اند . به علت قرار گرفتن جنین در چنین حالتی ، پاها امکان لگد زدن (Kick) به محل مناسبی از پوسته تخم را نداشته و در نتیجه جوجه ، بدون قدرت پاها ، توانایی شکستن پوسته و خروج از تخم را نخواهد داشت . در این حالت نیز بدون کمک خارجی ، قرارگیری غیرطبیعی جنین منجر به مرگ آن می شود .

حالت ششم : در این حالت ، سر جنین به جای قرار گرفتن زیر بال راست ، روی آن قرار دارد ، این شکل قرارگیری جنین هر چند غیرطبیعی بوده و با مشکل همراه است ، اما امکان تفریخ و خروج جوجه از تخم وجود دارد .

حالت هفتم : این حالت زمانی روی میدهد که جنین کوچک بوده و یا شکل تخم کروی باشد . در چنین حالتی جنین برخلاف جهت قرار گیری طبیعی و به صورت عرضی در درون تخم قرار داشته و سر آن مجاور اتاقک هوایی تخم است . قرار گرفتن جنین در چنین حالتی نیز اغلب مرگ آور است .

اصول جفت گیری مرغ عشق برای نتیجه گیری بهتر در جوجه کشی

با قرار دادن پرنده نر در کنار مرغ عشق ماده ، نمی توان از جفت گیری آن ها اطمینان حاصل نمود . گاه پرنده نر و ماده با یک دیگر دوست شده ،  اما حاضر به جفت گیری با یک دیگر نمی شوند . بسته به خصوصیات مرغان عشق شما و گوشه گیر بودن یا اجتماعی بودن ایشان ، زمان جفت گیری مرغ عشق تفاوت می نماید .

صاحبان گرامی بایستی اغذیه مناسب ، أب زلال، وسایل بازی  و محیطی ساکت را برای مرغان عشق فراهم نموده و منتظر واکنش ایشان به یک دیگر باشند . علاوه بر موارد مزبور ، صاحبان محترم با انتخاب جفت مناسب (حدود یک سال سن داشته باشند ) ، کاهش تنش ، استفاده از یک جفت مرغ عشق دیگر (جهت تحریک و بروز رفتارهای تولید مثلی) و افزایش تدریجی طول دوره نوردهی ، می توانند به نتیجه بهتری در جفت گیری مرغ عشق دست یابند. سعی نمایید ،

جهت افزایش قدرت باروری در مرغان عشق نر، به تغذیه ایشان با مکمل های مولتی ویتامین - مینرال ( خصوصا ویتامین های E و  D) ، جوانه گندم و تخم کتان اقدام فرماید. همچنین جهت تشخیص جنسیت مرغ عشق می تواننید به بخش مقالات مرتبط در پایین همین صفحه مراجعه کنید.

گاه مواردی چون انبوه بودن پرهای ناحیه مخرج ، لق بودن نشیمنگاه ( عدم امکان جفت گیری مطلوب ) ، تغذیه نامناسب ، عفونت تخمدان یا مجرای تخم بر ، تومورهای دستگاه تناسلی و اختلالات ارثی ، موجب نطفه دار نشدن تخم ها می گردند . توجه نمایید که جدا از بیماری ها و عوامل ژنتیکی ، گاه به سبب عواملی چون تنش ، لانه تخم گذاری نامناسب ، قفس نامطلوب و هم چنین آب و غذای ناکافی ، با وجود جفت گیری میان مرغان عشق ، از تخم گذاری خبری نخواهد بود.

پس از آن که مرغان عشق به یک دیگر عادت نمودند ،  در صورت آن که هم دیگر را به عنوان  جفت پذیرفته باشند ، به جفت گیری خواهند پرداخت . در وهله نخست ، پرنده نر سعی می نماید تا خود را به مرغ عشق ماده نزدیک نموده و به تغذیه دهانی وی بپردازد . گاه نیز مرغ عشق نر ، اقدام به خودآرایی متقابل نموده یا پای خویش را روی پرهای دم پرنده ماده قرار می دهد . در هر صورت ، تلاش های اولیه پرنده نر با دوری و پرخاش ملایم مرغ عشق ماده روبرو می شود . سرانجام با تلاش مداوم پرنده نر ، مرغ عشق ماده آمادگی لازم را یافته و در مقابل تحریکات جنس نر ، تسلیم می گردد . در این هنگام ، پرنده ماده با دو پای خویش روی نشیمنگاه نشسته ، بدن خود را خم نموده و دم خویش را بالا می دهد . بدین ترتیب ، پرنده نر از آمادگی جنس ماده جهت جفت گیری آگاه می گردد . در ادامه ، مرغ عشق نر با دو پای خود روی پشت پرنده ماده سوار شده و پس از تثبیت ، آلت تناسلی خود را با عضو تناسلی پرنده ماده مماس می نماید . جفت گیری مرغ عشق ، زمان کوتاهی داشته و پس از پایان آن ، پرنده ماده نشیمنگاه را ترک می نماید . چنان چه مرغ عشق ماده آمادگی داشته باشد ( نزدیک به دوره تخم گذاری ) ، چندین بار در طول روز به جفت گیری می پردازد . در نهایت ، مرغ عشق ماده به لانه تخم گذاری پناه خواهد برد .

یکی از نشانه های جفت گیری صحیح مرغ عشق فضولات پرندگان ماده است که پیش از شروع تخم گذاری ، آبکی و زیاد شده و به علاوه پرندگان مزبور، دچار لرزش شدیدی می شوند .

پس از تخم گذاری پرنده جهت جوجه کشی می توان از روش طبیعی و با خوابیدن پرنده روی تخم ها و یا از روش مصنوعی و با استفاده از دستگاه جوجه کشی اقدام به جوجه کشی مرغ عشق نمود. دوره جوجه کشی میغ عشق در حدود 18 تا 20 روز بوده و پس از بیرون آمدن جوجه ها از تخم می بایست تا حدود 3 روز جوجه ها را با آب و شکر تغذیه نمود تا انرژی لازم برای ادامه حیات را داشته باشند.

4 ترفند ساده برای جوجه کشی بهتر با دستگاه جوجه کشی خانگی

مهم نیست دستگاه جوجه کشی جدید یا قدیمی دارید و یا از دستگاه جوجه کشی خارجی یا ایرانی استفاده می کنید حتی اگر با تجهیزات ابتدایی درخانه خودتان دستگاه جوجه کشی ساخته اید با مطالعه و به کارگیری این چند ترفند ساده ، جوجه کشی لذت بخشی را در خانه تجربه کنید .

 

شاید بارها این ترفند ها را شنیده یا خوانده باشید ولیکن در این مقاله به اهمیت این موارد برای جوجه کشی موفق اشاره داریم.

 

1 – محل قرار گیری دستگاه جوجه کشی جایی باشد که ثبات دما و رطوبت داشته باشد ، مثلا داخل آشپزخانه یا اتاق های منزل ( دقیقا همان جاهایی که انسان برای زندگی راحت است. ) بارها شاهد بودیم افرادی که بازدهی کمی از جوجه کشی شان داشته اند مکان های نامناسبی را برای نصب دستگاه انتخاب کرده اند .

مکان های نامناسب مانند : انباری ها، پارکینگ، تراس و ایوان ساختمان ها و یا راهرو ها و خرپشته پشت بام ها و ...

 

حتی اگر دستگاه جوجه کشی خانگی حرفه ای دارید انتخاب مکان مناسب جهت نصب دستگاه جوجه کشی موجب می شود تا مصرف برق دستگاه کم تر شود

 

2 – تخم های آلوده به فضولات را درون دستگاه جوجه کشی قرار ندهید و با دستمال خشک و زبر تخم ها را قبل از ورود به دستگاه جوجه کشی تمیز کنید. ضدعفونی دستگاه جوجه کشی پس از پایان هر دوره جوجه کشی ضروری است. برای ضدعفونی دستگاه می توانید مقداری الکل سفید و یا بتادین را با آب رقیق کرده و داخل کابین ماشین جوجه کشی اسپری نمایید.

 

 

توجه کنید پس از ضد عفونی دستگاه بوی مواد شیمیایی ندهد

 

3 – تخم های بی نطفه را در روز دهم جوجه کشی از ماشین جوجه کشی خارج کنید . بهترین راه تشخیص تخم مرغ نطفه دار نوربینی یا کندلینگ است . برای این کار کافی است تا تخم مرغ ها را در محیطی تاریک به یک چراغ قوه نزدیک کنید و از تشکیل رگه های خونی داخل تخم مرغ مطمئن شوید . وجود تخم های خراب و بی نطفه علاوه بر اشغال فضای دستگاه می توانند موجب تولید گازهای مضر برای سایر جنین های درحال رشد باشند.

 

 

نوربینی (کندلینگ) می تواند تا 10 درصد در افزایش بازدهی جوجه کشی شما تاثیر مثبت داشته باشد

 

4 – در زمان هچر ( 3 روز پایانی ) که جوجه ها مشغول خروج از پوسته تخم هستند به هیچ عنوان درب ماشین جوجه کشی را  باز نکنید . مطمئن باشید که برای جوجه های تازه از تخم خارج شده هیچ اتفاقی نخواهد افتاد . آن ها به اندزه کافی ذخیره غذایی در زرده دارند و رطوبت دستگاه به مقداری است که جوجه ها آب بدن را از دست ندهند .

جوجه ها قبل از خروج از تخم نیاز به انرژی زیادی برای شکستن پوسته دارند و هر بار شوک حرارتی می تواند جوجه ها را ضعیف کند و جوجه ها در اثر تمام شدن اکسیژن داخل کیسه هوای تخم تلف شوند .

بهترین زمان خروج جوجه ها معمولا 24 الی 36 ساعت پس از تولد است .

 

هر بار باز و بسته کردن درب دستگاه در هنگام تولد می تواند تعدادی از جوجه ها را  قبل از تولد از بین ببرد

بهترین روش برای ساخت دستگاه جوجه کشی در خانه

در این مقاله سعی نموده ایم طرز ساخت دستگاه جوجه کشی برای کسانی که دوست دارند جوجه کشی دستی را تجربه کنند، توضیح دهیم.  این روش برای تجربه اندوزی کودکان و نوجوانان در جهت برانگیخته شدن خلاقیت و کشف استعدادشان بسیار توصیه می شود. اما اگر به دنبال تجربه حرفه ای و کسب درآمد هستید با توجه به اهمیت صرفه جویی در وقت و هزینه بهتر است دستگاه جوجه کشی صنعتی را از شرکت های معتبر تهیه نمایید.

وسایل مورد نیاز برای ساخت دستگاه جوجه کشی

-        یخدان یونولیتی درب دار

-        سرپیچ متصل به سیم

-        نوار چسب

-        لامپ 25 وات

-        توری مرغی یا توری فلزی مناسب

-        دما سنج و رطوبت سنج دیجیتال

-        ظرف آب مناسب برای قرار گرفتن داخل یخدان

-        اسفنج

 

1- یک یخدان یونولیتی انتخاب کرده و روی بدنه آن سوراخی ایجاد نمایید به اندازه ای که سرپیچ از آن عبور کند. سپس توسط نوار چسب سرپیچ را از داخل و خارج سوراخ به بدنه یخدان بچسبانید. این کار را با دقت انجام دهید تا بر اثر تماس لامپ با بدنه یونولیتی باعث آتش سوزی نشود. سپس یک لامپ 25 وات را به سرپیچ متصل نمایید.

همچنین می توانید از یک جعبه مقوایی به جای یخدان یونولیتی استفاده کنید ولی بدلیل عایق بودن جعبه یونولیتی این جعبه برای ساخت دستگاه جوجه کشی مناسب تر است.

 

2 - جدا کننده های توری اطراف لامپ

با استفاده از توری مرغی یا توری های فلزی موجود در بازار اطراف لامپ را بپوشانید این کار از تماس جوجه ها پس از تولد با لامپ جلوگیری می کند.

در صورت تمایل می توانید از توری موجود در کف جعبه استفاده کنید تا از جمع شدن فضولات زیر پای پرنده جلوگیری شود.

 

3 - اضافه نمودن دما سنج و رطوبت سنج دیجیتال

مطمئن شوید که دما سنج و رطوبت سنج به درستی و با دقت زیاد کار می کند و آن را در جعبه و جایی کنار تخم مرغ ها قرار دهید.

 

4 - جهت تامین رطوبت مورد نیاز جوجه کشی یک ظرف آب داخل جعبه قرار دهید می توانید داخل ظرف از اسفنج استفاده نمایید تا بتوانید رطوبت مورد نیاز جعبه را کنترل نمایید.

5 - روی درب یخدان برشی ایجاد کنید و با استفاده از شیشه قاب عکس یا طلق پلاستیکی محل برش خورده را بپوشانید و اطراف آن را با نوار چسب محکم بچسبانید.

در صورت تمایل می توانید لولایی روی درب یخدان نصب نموده تا عمل باز و بسته نمودن درب دستگاه راحت تر انجام پذیرد.

جهت گردش جریان هوا و تهویه داخل جعبه می توانید دو سوراخ کوچک در طرفین جعبه ایجاد نمایید و یک سوراخ کوچک روی درب بالای آن در نظر بگیرید.

 

6 - تست دستگاه جوجه کشی

قبل از قرار دادن تخم مرغ های نطفه دار درون دستگاه می بایست دستگاه را برای یک روز یا حتی بیشتر روشن کنیم تا از رطوبت و دمای مورد نیاز در دستگاه مطمئن شویم. در طول دوره جوجه کشی درجه حرارت دستگاه باید روی 37.5 درجه سانتیگراد ثابت بماند و می بایست رطوبت دستگاه برای 18 روز اول بین 55 تا 65 درصد و برای چهار روز آخر بین 65 تا 75 درصد تنظیم شود.

جهت کنترل رطوبت دستگاه می توانید آب جذب شده به اسفج را خارج نموده و یا برای افزایش رطوبت مقداری آب به ظرف داخل دستگاه اضافه نمایید.

مراحل جوجه کشی تخم مرغ ها

قرار دادن تخم مرغ ها

تهیه تخم نطفه دار خیلی مهم است چرا که در برخی موارد مشاهده شده بدلیل رعایت نکردن اصول نگه داری تخم های نطفه دار پس از قرار گیری تخم مرغ ها در دستگاه نطفه رشد نکرده و تمامی زحمات شما از بین می رود. لذا جهت تهیه تخم مرغ نطفه دار مناسب می توانید به بازارهای محلی اطراف خود مراجعه کرده یا از افرادی که به آنها اعتماد دارید تخم نطفه دار مرغوب تهیه کنید.

کیفیت تخم مرغ نطفه دار بستگی به سلامت مرغ دارد لذا در صورت لزوم می توانید از فروشنده بخواهید تا جهت بررسی و اطمینان از سلامت مرغ ها شما را به مزرعه خود ببرد. معمولا مرغ های آزاد تخم های با کیفیت تری نسبت به مرغ های داخل قفس تولید می کنند.

معمولا نرخ جوجه درآوری خوب بین 50 تا 85 درصد از تخم ها می باشد.

تخم مرغ نطفه دار مرغ های تخم گذار معمولا کوچک تر هستند این درحالی است که تخم مرغ گوشتی معمولا درشت تر می باشد به هرحال شما می توانید از کشاورز سوال کنید تا اطلاعات لازم درباره نژاد مرغ های مزرعه خود در اختیار شما قرار دهد.

اطلاعات مهم نظیر زمان و آمار تخم مرغ ها را ثبت کنید

 یک تخم مرغ به 21 روز زمان نیاز دارد تا به جوجه تبدیل شود و مهم است که شما بدانید چه زمان و چه تعداد تخم را داخل دستگاه قرار داده اید. همچنین میزان دما و رطوبت اندازه گیری شده در هر روز را ثبت نمایید تا در صورت مشاهده تغییر سریعا نسبت به رفع آن اقدام کنید.

چرخش تخم مرغ ها

 

تخم مرغ ها را می بایست در هر روز و در فواصل زمانی منظم بچرخانید این امر می بایست تا روز 18 جوجه کشی ادامه پیدا کند. برای چرخش درست تخم مرغ ها می توانید یک طرف آن را علامت "O" و طرف دیگر آن را با علامت "X" نشانه گذاری کنید و در هر مرحله یک چهارم تا نیم دور تخم مرغ ها را بپرخانید.

نکته : در دستگاه های جوجه کشی ساخته شده در کارخانجات معتبر این عمل به صورت اتوماتیک و بدون نیاز به بازرسی انجام می پذیرد.

مشاهده داخل تخم مرغ ها بعد از هفته اول

این کار به شما کمک می کند تا تخم های نطفه دار را از سایر تخم ها شناسایی نمایید. برای عمل کندلینگ یا نوربینی تخم مرغ ها می توانید یک دستگاه کندلر تهیه کرده و یا توسط یک چراغ قوه و در فضای تاریک، داخل تخم مرغ ها را یک به یک مشاهده کنید. پس از بررسی تخم مرغ ها آنهایی که نطفه دار نیستند و یا تفاوتی با سایر تخم های نطفه دار دارند را از دستگاه خارج نمایید.

اگر از چراغ قوه برای مشاهده تخم مرغ ها استفاده می کنید می بایست لنز آن به اندازه ای کوچک با شد که با قرار دادن تخم مرغ روی آن نور از اطراف مشاهده نشود.

برای ساخت کندلر خانگی می توانید یک چراغ رومیزی را داخل جعبه مقوایی با ابعاد مناسب قرار داده و روی جعبه را سوراخ کنید و تخم مرغ را روی سوراخ قرار داده و داخل آن را مشاهده نمایید.

برای مشاهده داخل تخم مرغ به آرامی آن را بچرخانید تا از ایجاد نطفه در آن مطمئن شوید.

جنین زنده مانند یک نقطه دیده می شود که با رگ های خونی به اطراف احاطه شده است.

جنین مرده شبیه به حلقه و یا رگه هایی از خون دیده می شود.

تخم مرغ بدون نطفه کاملا شفاف بوده و نور از آن عبور می کند.

توجه به صدای تق تق در روز بیست و یکم

اگر دقت کنید در روز بیست و یکم صدای ضربه زدن نوک جوجه ها به تخم ها را می شنوید این صدا به منظور ترکیدن کیسه هوای داخل تخم و برخورد نوک جوجه با پوسته تخم مرغ ایجاد می شود. پس از شنیدن صدا شاید تا 12 ساعت زمان لازم باشد تا جوجه به طور کامل از تخم خارج شود.

نکته : در حین خروج جوجه ها از تخم هرگز به آنها کمک نکنید و اجازه دهید خود حیوان این کار را انجام دهد چرا که برخی از جوجه ها هنوز توان شکستن تخم را ندارند و به زمان بیشتری برای جذب انرژی لازم دارند.

مهمترین دلایل کاهش وزن تخم نطفه دار در دستگاه جوجه کشی

تکامل مسیرهای متابولیسمی جنین با تبخیر آب درون تخم صورت می گیرد و این تبخیر بوسیله کاهش وزن تخم در دستگاه جوجه کشی مشخص می گردد . این عمل هم در شرایط طبیعی و انکوبه شدن تخم بوسیله پرندگان والد و هم در حالت انکوباسیون مصنوعی تخم ها انجام می شود . توزین منظم و دوره ای تخم ها و رسم نمودار کاهش وزن آن ها ، یکی از روش های مهم مورد استفاده در کنترل و نظارت بر تکامل و سلامت جنین ها می باشد .

میزان کاهش وزن قابل قبول تخم از زمان شروع انکوباسیون تا نوک زدن جوجه به پوسته و شکستن آن ، 13 درصد و تا زمان خروج جوجه از تخم 16 درصد است . هر چند این میزان دارای دامنه ای از 11 تا 16 درصد می باشد . میزان کاهش وزن تخم در دوران انکوباسیون ثابت و یکنواخت نبوده و در ابتدا و انتهای دوره انکوباسیون ، مقدار کاهش وزن بیشتر است . رسم نمودار کاهش وزن تخم ها برای مقایسه این میزان با مقادیر توصیه شده در روزهای مختلف انکوباسیون ، بسیار کمک کننده است . با کاهش وزن تخم ، اندازه اتاقک هوایی آن بزرگتر می شود .

کاهش وزن تخم ها بیش از مقدار توصیه شده ، ممکن است نشانگر پایین بودن میزان رطوبت درون دستگاه جوجه کشی باشد . برای افزایش رطوبت ، می توان یک ظرف آب درون دستگاه جوجه کشی قرار داده و یا درون دستگاه را مرطوب کرد . اگر به اقدامات بیشتری نیاز باشد ، پوسته تخم در محل قرارگیری اتاقک هوایی بوسیله چسب سفید رنگ غیر سمی پوشانده شده تا میزان سطح تخم که از آن تبخیر صورت می گیرد ،کاهش یابد .

در صورت بالا بودن میزان رطوبت درون دستگاه جوجه کشی، میزان کاهش وزن تخم کمتر از حد توصیه شده ، خواهد بود که سبب مرگ جنین ها و یا ناهنجاری هایی در آن ها می گردد . عدم کاهش وزن تخم ها به میزان مناسب از طریق اعمالی مانند قرار دادن ژل سیلیکا ( Silica Gel ) در درون دستگاه جوجه کشی به منظور جذب رطوبت اضافی آن ، قابل اصلاح است . در صورت لزوم ممکن است با استفاده از کاغذ سمباده ، پوسته تخم در محل قرارگیری اتاقک هوایی به آرامی سنباده زده شده و یا سوراخ کوچکی در پوسته روی اتاقک هوایی ایجاد شود ( بدون آن که غشاء های پوسته پاره شود ) تا امکان تبخیر آب درون تخم افزایش یابد .  تخم ها جهت بررسی زنده بودن جنین درون آن ها ، بایستی نوردهی و کندل شوند .

آشنایی با انواع سیستم کنترل دستگاه جوجه کشی (بخش اول)

ساختار کلی سیستم کنترل دستگاه جوجه کشی

دستگاه جوجه کشی جهت کنترل و حفظ شرایط مورد نیاز برای رشد جنین داخل تخم نیازمند یک مرکز فرمان و هدایت است که آنرا سیستم کنترل یا کنترلر دستگاه جوجه کشی می نامیم. کنترلرهای جوجه کشی به دو نوع آنالوگ و دیجیتال تقسیم بندی می شوند. کنترلر های دیجتال دستگاه جوجه کشی براساس نوع تولید، انواع گوناگونی شامل صنعتی ، نیمه صنعتی و آماتور دارند که در ادامه توضیح داده می شود.

کنترلر دستگاه جوجه کشی آنالوگ :

این نوع از کنترلر ها معمولا یک ترموستات ( دماسنج ) مکانیکی ساده می باشند که مجهز به یک سنسور دمای ترموکوپلی و یک دیمر ولومی تنظیم حرارت می باشند. امروزه به دلیل دقت پایین و عدم ارائه آپشن های مورد نیاز این نوع کنترلر ها از گردونه کار خارج شده اند و جای خود را به کنترلرهای نیمه دیجیتال داده اند.

کنترلر دستگاه جوجه کشی دیجیتال :

به طور کلی یک سیستم کنترلر دیجیتال دستگاه جوجه کشی دارای 5 بخش اصلی می باشد.

1- حافظه (IC پروگرامر)

از مهمترین ارکان یک کنترلر IC حافظه می باشد. از IC های صنعتی می توان میکروچیپ های pic و atmel های حرفه ای گرید A و IC های ARM را نام برد. آی سی های گرید b  و یا c  به علت نویز پذیری بالای فرکانس های emi , rfi و تحمل پایین دما، سیستم های کنترل دستگاه جوجه کشی را به نیمه صنعتی و آماتور کاهش رتبه می دهند.

آی سی های غیر صنعتی به راحتی نویز اشیاء اطراف را به خود جذب کرده و در عملکرد دستگاه اختلال ایجاد می کنند. همچنین انتخاب ظرفیت متناسب با حجم برنامه نوشته شده از اهمیت به سزایی برخوردار است.

2- نمایشگر display

وظیفه نمایشگر همانطور که از نامش پیداست نشان دادن وضعیت فعلی دستگاه مانند دما، رطوبت و سایر پارامترهای مورد نیاز است. نمایشگرها را می توان به چهار نوع LCD  کارکتری و  tft و LCD گرافیگی و سون سگمت ها تقسیم بندی کرد. نمایشگرهای سون گمنتی که بر اساس کارکترهای ال ای دی عمل می کنند سخت ترین نوع نمایشگر بوده و مناسب ترین نوع برای کنترلر های صنعتی می باشند البته استفاده از نمایشگر های ال ای دی گرافیکی هم مرسوم می باشد ولی به علت هزینه تمام شده نسبتا بالا استفاده از ال ای دی های اورجینال و با کیفیت به صرفه نبوده و مدل های ارزانتر هم به علت نویز پذیری بالا کار را دچار ریسک می کنند.

3- درایوها ( محرک های خروجی)

برای انتخاب نوع خروجی ها باید توان مصرفی به طور دقیق محاسبه شود . به طوری که حداکثر توان مصرف کننده را محاسبه نموده و محرکی با توان بالاتر انتخاب میکنند. از انواع محرک خروجی رله ، ترایاک، SSR و ماسفت را می توان نام برد. امروزه از رله ها به علت استحلاک بالا کمتر استفاده میگردد . همچنین SSR ها به علت هزینه بالا معمولا در صنعت جوجه کشی کاربردی ندارند.

4- سنسور

سیستم کنترل دستگاه جوجه کشی می تواند به انواع سنسور های دیجیتال و آنالوگ مجهز باشد نکته ای که در انتخاب سنسور اهمیت دارد بعد از انتخاب نوع دیجیتال یا انالوگ 5 شاخصه اصلی می باشد:

1. رنج قابل قبول اندازه گیری ( محدوده مورد نیاز برای دستگاه جوجه کشی بین 0 تا 50 درجه سلسیوس می باشد.)
2. نوع پارامتر اندازه گیری
3. دقت اندازه گیری (0.1 درجه سلسیوس مناسب است)
4. صحت اندازه گیری ( میزان خطا بعد از کالیبراسیون)
5. عمر مفید سنسور ( حداقل 3 سال)

سنسورهای آنالوگ مانند  ntc  و  pt100 به دلیل تحمل بالا در فاصله گیری از دستگاه کنترلر و عایق بندی مناسب سنسور در دستگاه های جوجه کشی صنعتی کاربرد فراوان تری دارند همینطور سنسور های دیجیتال همانند sht  ها به دلیل حساسیت در برابر مواد ضد عفونی و محدودیت در فاصله گرفتن از سیستم کنترل کمتر در دستگاه های جوجه کشی صنعتی استفاده می شوند.

5- نرم افزار

برای برنامه نویسی یک سیستم کنترل دستگاه جوجه کشی از زبان های برنامه نویسی c++  و پاسکال بیشتر استفاده می شود البته در برخی از کنترلر های آماتور از زبان بیسیک هم استفاده میکنند. البته زبان c++ مهندسی تر و قابلیت مانور بیشتری دارد.

در بخش دوم  به بررسی انواع سیستم کنترلر های دستگاه جوجه کشی رایج در ایران و دنیا با تمرکز بر آپشن های مورد نیاز خواهیم پرداخت.

مقایسه جوجه کشی طبیعی با دستگاه جوجه کشی

در جوجه کشی طبیعی آیا مرغ عملیات خوابیدن روی تخم ها را بهتر از دستگاه جوجه کشی انجام می دهد؟ 

جواب منفی است. جوجه کشی طبیعی بارها و بارها نتایج ضعیفی به ما داده و می‌دهد درحالی که دستگاه جوجه کشی به شرط رعایت شرایط  محیطی و بهداشتی در آن به مراتب بهتر از مرغ کرچ عمل می‌کند. مرغ کرچ از جمله مخلوقات آمیخته با بی نظمی و غیرقابل پیش بینی کره زمین است که به روش های مختلف ما را دچار نومیدی میکند. این موضوع در مورد پرورش جوجه ها صدق نمی‌کند زیرا پرورش طبیعی آنها توسط مرغ کرچ به مراتب راحت تر و دقیق تر از روش مصنوعی و دستی انجام می شود. 

جوجه کشی و پرورش طبیعی جوجه ها مزایای زیر را دارد :

الف - «مواظبت مادر از تخم و جوجه ها». مرغ به خوابیدن روی تخم ها و چرخاندن آن ها مبادرت کرده و در مورد مقرر جوجه ها متولد می شوند بدون این که نیاز چندانی و درگیری ما باشد. بهتر است از مرغ‌های با طبیعت عصبانی و بی قرار استفاده نشود ولواین که تیپ جنگی مناسبی داشته باشند. طبیعت قوی و متوازن مرغ ها نشانه آن است که جوجه ها را با اطمینان بیشتر و ریسک کمتری مورد هدایت و حمایت قرار می دهند و از طریق سیگنال های صدایی و به دلایل واهی درمعرض هشدارهای  بی مورد قرار نداده و خانواده را دچار اضطراب نمی‌کنند.

ب - در فضای بیرون مادر به جوجه ها آموزش می‌دهد چه غذایی برای آن ها مفید است.

ج - در زمان نزدیک شدن خطر،مادر جوجه ها را آگاه می کند و از آنها حفاظت می‌کند.

د - در زمان درگیری بین جوجه ها، واسطه می شود.

ح - رسیدگی و مراقبت جوجه ها به قدری است که اغلب جوجه خروس ها از همان ابتدا ویژگی‌های برجسته و شایستگی فیزیکی خود را نشان می دهند.

و - نیازی به خرید مادر مصنوعی،اینکوباتور،جعبه پرورش اولیه،هیتر و امثال آن نیست.

معایب جوجه کشی و پرورش طبیعی نیز به شرح زیر است :

الف - تعداد جوجه کمتری به ازای هر مرغ تولید خواهد شد زیرا مرغ درگیر پرورش جوجه می شود و برای مدتی از تخم می رود.

ب - مرغ های جوان و نابلد موجب تلف شدن جوجه خود می شوند.

ج - تنها زمانی مرغ وارد فعالیت تولید مثلی می شود که ابتدا کرچ شود.

د - درصد جوجه درآوری کم تر از روش جوجه کشی مصنوعی(البته در شرایط ایده آل) است.

 به هر حال در صورت تمایل به جوجه کشی طبیعی و استفاده از مرغ کرچ،شب هنگام تخم های بارور جمع‌آوری شده را زیر وی قرار می دهیم.به این منظور به آرامی از جایش بلند کرده و محکم نگه داشته و تخم ها را در آشیانه وی می ‌گذاریم و سپس به آرامی مرغ را روی آن ها قرار می دهیم. چنان چه مرغ که خصوصیات کرچی را نشان می دهد از روی تخم بلند شود دوباره روی آن ها باز می گردد. باید توجه داشت که هیچ گاه در حالی که مرغ دیگری در آشیانه است،تخم ها را زیر مرغ کرچ نگذاریم. مرغ به مدت ۲۱ روز روی تخم ها می خوابد و سپس تا استقلال کامل جوجه ها از آن ها مواظبت می‌کند. جوجه های بدست آمده از جوجه کشی طبیعی تحت نظارت مادر،بزرگ می شوند. این مرغ ها ابتدا نیاز جوجه ها و سپس نیاز خود را برآورده می کنند و حتی اگر کاملاً گرسنه باشند وقتی غذا بیابند ابتدا جوجه ها را سیر می کنند. مواظبت و حمایت از آن ها نیز همین منطق را دارد. هیچ تهدیدی و اندازای بزرگ نیست که او جوجه‌هایش را رها کند.

اغلب پرورش دهندگان باتجربه،مرغ و خروس های مولد(با سابقه و شجره مشخص) خود را به صورت مجزا از دیگران در قفس های تولید مثل انفرادی جفت می کنند واز تخم‌های شناسنامه ‌دارآن ها مواظبت کرده به دقت آن ها را نشانه گذاری می‌کنند و آن ها را با دستکش نخی برداشته و با مداد،اطلاعات تولید مثلی و تاریخ گذاشته شدن آنها را یادداشت کرده و در محل مناسبی انبار می کنند و به موقع زیر مرغ کرچ(مادر یا حمال)مناسب می خوابانند.

نژاد لاری 

لازم به ذکر است که مرغ نژادهای جنگی در مقایسه با مرغ و خروس معمولی غریزه تولید مثلی بیشتری دارد. بهتر است در ابتدای فصل تولید مثل وارد فرایند تولید مثل شوند و قبل از آن غذاهای حاوی ویتامین و مواد معدنی و پروتئین مناسب به آن ها داده شود و در زمان مناسب در معرض عملیات کرم کشی  قرار گیرند تا در دوره خوابیدن روی تخم ها راحت بوده به آلودگی در آشیانه آن ها وجود نداشته باشد. آشیانه مرغ (جعبه پلاستیکی،سبد میوه یا نظیر آن) در محلی خلوت و بدون مزاحمت قرار گرفته و کف آن مقداری خاک اره یا پوشال مناسب ریخته می شود و پس از تولد جوجه ها یک طرف جعبه برداشته می شود تا جوجه ها امکان رفت و آمد داشته باشند. در صورتی که زمان دقیق گذاشته شدن تخم های بارور بلافاصله یادداشت شود می توان تاریخ دقیق تولد جوجه ها را محاسبه کرد.سویه های  مختلف تعداد روز و ساعات متفاوتی دارند. مرغ ها بلافاصله بعد از گذاشتن تخم، آن را با صدای بلند قدقد خود اعلام می کنند در حالی که پرهایشان را باد انداخته اند.

مدیریت تولید مثل

 یک روش مناسب مدیریت تولید مثل مرغ های مناسب که قبلاً دارای جوجه خروس های خوبی بوده اند این است که بلافاصله پس از گذاشته شدن تخم، آن ها را برچسب زده و تا لحظه موعود در محل مناسب ذخیره کنیم و موقتا تخم های بی کیفیت زیر او بگذاریم و دائم مراقب کرچی او باشیم. در صورتی که مرغ تمامی لحظات روزانه را در آشیانه بماند نشانه کرچی او است. بعد از دو روز می توان او را به آشیانه ای که مخصوصا برای او فراهم شده انتقال داد. در محل جدید دو روز دیگر نیز روی تخم های بی کیفیت می خوابد.در صورت بی تجربگی و عدم امنیت مرغ ها در این روز ها، آسیب جدی به تخم ها وارد می شود. زمانی که مرغ  با ثبات کافی روی تخم هاخوابید، یک روز پس از غروب  و در حالی که هوا تاریک است تخم ها  جایگزین می شوند و تعدادی تخم بارور و شناسنامه ‌دار تا ( 12عدد) زیر آن ها گذاشته می شود تا مرغ بتواند تمامی آنها را گرم نگه دارد.البته این تعداد بستگی به اندازه مرغ نیز دارد و هرچه مرغ بزرگ تر باشد تعداد تخم بیشتری را گرم می کند.

 کجه مرغ کرچ در محلی خلوت،خنک، نسبتا تاریک و آرام و دور از دسترس دیگر مرغ و خروس ها قرار می گیرد.لازم نیست این کجه ها بزرگ وگران باشند ولی باید راحت، ایمن و عاری از کوران هوا باشند. استفاده از قفسی با مساحت ۲ متر مربع با یک پنجره بزرگ و مناسب بدون شیشه ولی نرده دار که در روزهای بعد از تولد جوجه ها،آفتاب کافی به درون آن بتابد مناسب است در حالی که کف آنها از خاک اره درشت پوشیده شود تا مرغ در صورت لزوم حمام خاک کند. خاک اره به تدریج آلوده به فضله مادر شده وجوجه ها پس از تولد، با باکتری های طبیعی و مفید روده مادر تلقیح می‌شوند و از ورود  باکتری های مضر به دستگاه گوارش آنها ممانعت به عمل می آید. کجه های مرطوب و با جریان هوای تند موجب تلفات جوجه ها می شود در حالی که اگر این دو حالت در آن  نباشد حتی درروزهای سرد زمستان می توان مرغ ها را خواباند و جوجه سالم و قوی در آن ها پرورش داد.گاه اوقات یک کجه  مستقل ولی کوچک تر برای مرغ مادر فراهم می‌کنند تا مرغ بدون اضطراب یا مزاحمت دیگران در آن به خوردن و نوشیدن بپردازد.

مرطوب بودن تخم ها

گاهی اوقات بخصوص در فصول گرم و هوای خشک لازم است وقتی مرغ کرچ برای خوردن و آشامیدن از روی تخم ها بلند می شود،اندکی آب روی تخم ها اسپری کنیم.تخم ها به ویژه در دو روز آخر باید مرطوب (نه خیس) باشند تا جوجه ها راحت تر پوست تخم‌ را شکافته و از آن بیرون بیایند.در صورتی که تخم ها خشک باشند، جوجه درگیر پوسته های داخلی تخم شده و به راحتی متولد نمی شود و یا قبل از تولد می میرد. به هرحال جوجه ها یکی پس از دیگری متولد می‌شوند.

 در صورتی که در روزهای آخر نزدیک و تولد جوجه ها،تخم یا جوجه ای زیر مرغ بگذاریم، احتمال دارد مرغ کرچ از پذیرفتن آن ها خودداری کرده و یا بلافاصله بعد از تولد آن را  بکشد. مرغ در سه روز آخر صدای جوجه را از درون تخم شنیده و آن را حس می کند. همچنین مرغ ها شمارش بلد نیستند و عدد را نمی‌شناسند و برای آن ها 7 روز با 17 روز تفاوتی ندارد. بنابراین اگر جوجه یک روزه ای را به صورت دزدکی زیر مرغ بگذاریم او را پذیرفته و همراه جوجه های خود بزرگ می‌کند. زمان بندی این کار حساس است و حتما باید دزدکی انجام شود.

مرغ کرچ گاه به خوردن پوسته های باقی مانده می پردازد. این صفت در مرغ های مختلف متغیر است.گاه اوقات آنها تخم های نابارور و مشکل دار و نیز جوجه های مریض و مرد را می خورند و بعید نیست مثلاً از میان 10 تخمی که در لانه گذاشته شده، هیچ اثری از یکی دو تا از آن ها مشاهده نکنیم. گاه مرغ ها از ترس شکارچیان به خوردن جوجه های سالم نیز می پردازند.این صفت را به سختی می‌توان مهار کرد و لذا این گونه مرغ ها به درد جوجه کشی نمی خورند. در روزهای 20 و 21 باید مراقبت بیشتری به عمل آید و این رفتار در مرغ کرچ کنترل شود.برخی پرورش دهندگان کاری با این رفتار ندارند و آن را طبیعی می دانند به ویژه اگر باقی مانده جوجه ها را به شیوه مناسبی بزرگ کنند.