جفت گیری قرقاول در طبیعت

در طبیعت جفت گیری قرقاول ها در بوته زار ها صورت گرفته و معمولا تخم گذاری پرنده برخلاف سایر پرندگان که اغلب صبح ها صورت می گیرد عصر ها انجام می شود. قرقاول ها جزو حیوانات پولی گامی هستند و هیچ گاه قرقاول نر به یک ماده اکتفا نکرده و علاقه ای نیز به جوجه ها از خود نشان نمی دهد. در طبیعت جنس ماده به تنهایی وظیفه ساختن لانه را جهت نگهداری جوجه ها بر عهده می گیرد و جایگاه مزبور را اغلب در محلی سایه و نزدیک جریان آب و در انبوه بوته ها به وجود می آورد.

پروفسور برلیوز دانشمند جانور شناس فرانسوی در کتاب معروف خود تحت عنوان عادات و روسوم عشقبازی در نزد حیوان درباره شرح حال قرقاول آرگوس و چگونگی زاد و ولد حیوان شرح مفصلی می نویسد. وی در کتاب خود می نویسد: در فصل جفتگیری پرندگان آرگوس ها ی نر هر یک محوطه ای در حدود 10 متر مربع را به خود اختصاص داده و سعی می نمایند محوطه مزبور را کاملا تمیز و صاف کرده و نگهبانی آن را بر عهده بگیرند. بعد از چند روزی بالاخره گذار جنس ماده ای از آن حدود می گذرد و آرگوس نر حیوان را به سرزمین خود دعوت می نماید، در چنین حالتی آرگوس نر به استقبال ماده رفته ودر اطراف حیوان مدت مدیدی به چرخش در می آید، گردش مزبور کم کم سریع شده و دایره انتخابی نیز به تدریج تنگ تر می گردد و بالاخره در پایان حرکات مزبور که بیشتر به رقص شباهت دارد، قرقاول نر با ماده جفتگیری می کند.

در حالت طبیعی معمولا قرقاول در هر  دوره جنسی در حدود 12 تا 24 تخم می گذارد که رنگ پوسته آن ها نزدیک به سبز و قهوه ای زیتونی است. در بسیاری از نژاد های قرقاول اندازه تخم پرنده کمی کوچک تر از تخم مرغ بوده دارای پوسته ای نازک و شکننده به رنگ سفید به همراه خال های قهوه ای و بیضی شکل می باشد.

قابلیت جوجه در آوری قرقاول ها عموما نا امید کننده و در حدود 65 % است، این در حالی است که میزان جوجه درآوری طیور تجارتی بالای 80 % است. میزان پایین جوجه در آوری مربوط به مرحله پس از باروری و قبل از تفریخ جوجه ها است. قرقاول معمولا در محیط تخم گذاری می کند و معمولا این تخم ها  آلوده به مدفوع می باشند.

با پیشرفت علم تلقیح مصنوعی در حیوانات و طبق بررسی های به عمل آمده بر روی اسپرم قرقاول و بسیاری از پرندگان دیگر مشخص شده است که اسپرماتوزوئید قرقاول دارای قدرت بسیار زیادی است و می تواند تا چهار هفته در دستگاه تناسلی قرقاول ماده زنده مانده و تخم های ماده را تلقیح کرده و نطفه دار نماید. آزمایش های انجام شده نشان داده شده نشان می دهد که هر گاه تنها یک جفت گیری بین قرقاول نر و ماده صورت گیرد اسپرماتوزوئید های موجود در اویدکت قرقاول قادر است 25 تا 30 روز به طور مرتب تخم هایی را که قرقاول ماده در این فاصله می گذارد همچنان نطفه دار نماید. ولی با وجود اطلاع از این واقعیت در حال حاضر در بسیاری از پرورشگاه های مجهز قرقاول پرورش دهندگان ترجیح می دهند که برای هر 4 تا 5 قرقاول ماده یک قرقاول نر اختصاص دهند.پوسته این گونه تخم ها خیلی نازک است و ممکن است ترک های بیشتری داشته باشد، لذا نفوذ باکتری ها به داخل این گونه تخم ها متحمل تر است. از طرف دیگر در شرایط بد نگهداری از دست رفتن بیش از حد آب ناشی از تبخیر نیز در این تخم ها بیشتر به وقوع می پییوندد. تمامی این عوامل ممکن است منجر به مرگ و میر جنین و یا تولید جوجه های ضعیف کوچک شوند. از انجا که جوجه کشی های مصنوعی مرسوم شده اند و معمولا یک جوجه کشی بزرگ از مناطق مختلف سفارش می پذیرد، امکان دارد که تخم های کثیف یا تولید شده در شرایط بهداشتی نامناسب نیز به همراه سایر تخم ها وارد دستگاه جوجه کشی شوند. در این شرایط گسترش عفونت های حاصل از تخم نشدید شده و عوامل بیماری زای جیدید با تحویل جوجه ها، به  مزارع وارد خواهند شد.

عوامل موثر در کاهش جوجه درآوری

آزمایش نوری و شکستن تخم مرغ های باقیمانده

منظور از تخم مرغ های باقیمانده تخم مرغ هایی هستند که دوره جوجه کشی آنها کامل شده است (معمولاً حدود دور روز 5/21) اما به جوجه تبدیل نشده اند. همچنین تخم مرغ های باقیمانده ممکن است شامل جوجه هایی باشند که از تخم مرغ خارج شده اند، اما بسیار ضعیف یا غیر طبیعی هستندکه مانع از رشد و نمو طبیعی جوجه در مزرعه جوجه گوشتی می شود.

در جوجه کشی های تجاری، که تعداد زیادی تخم مرغ وجود دارد شکستن و بررسی همه تخم مرغ هایی که تبدیل به جوجه نشده اند غیر ممکن است. اما بررسی تعدادی از تخم مرغ ها از هر گله که به جوجه تبدیل نشده اند می تواند ابزار با ارزشی در عیب یابی و رفع مشکلات ناشی از مدیریت گله مادر یا جوجه کشی باشد. شکستن تخم مرغ هایی که تبدیل به جوجه نشده اند به صورت یک برنامه مشخص، حتی اگر باروری و جوجه در آوری خوب باشد، بسیار با ارزش است. داشتن اطلاعات پایه از هر گله زمانی به عملکرد مناسبی دارد به تشخیص مشکلاتی که ممکن است در آینده به وجود آیند کمک خواهد کرد.

معمولاً شکستن تخم مرغ ها در سه مرحله مختلف انجام می شود: تخم مرغ های تازه ، تخم مرغ هایی که برای مدت مشخصی خوابانده (معمولاً روز 7 تا 14) و آزمایش نوری شده اند، و تخم مرغ های باقی مانده در زمانی که جوجه از تخم مرغ خارج می شود.

نتیجه بدست آمده از شکستن تخم مرغ ها در این مراحل می تواند برآورد دقیقتری را به دست دهد. حداقل 6 سینی (سینی ای 42 تایی) باید بررسی شوند و کوشش گردد تا تخم مرغ های مورد بررسی، نمونه هایی از همه سالن ها و مناطق مختلف قفسه دستگاه جوجه کشی (بالا تا پایین و از گوشه به گوشه دیگر) باشند. بهترین وضعیت قرار گرفتن تخم مرغ در سینی ها طوری است که  انتهای باریک آنها به سمت پایین باشد و سپس قسمت بالایی آن که انتهای پهن تخم مرغ است، به آهستگی شکسته و برداشته شود. به منظور بررسی تخم مرغ، همیشه باید محتویات خونی یا جنین آن خارج شوند.

شکستن تخم مرغ تازه

شکستن تخم مرغ های تازه به منظور تعیین باروری گله انجام می شود. اگر چه در این بررسی به دلایل اقتصادی تخم مرغ هایی با کیفیت پایین مورد استفاده قرار می گیرند، اما استفاده از تخم مرغ های با کیفیت بالا، هر چند به این معنی است که تخم مرغ های شکسته شده می توانند تبدیل به جوجه شوند، مفید تر خواهد بود.

شکستن تخم مرغ های آزمایش نوری

شکستن تخمم مرغ های آزمایش نوری کمتر متداول است، زیرا خارج کردن تخم مرغ ها از قفسه های میانی دستگاه های جوجه کشی چند سنی مشکل است. بر  پایه آزمایش نوری تخم مرغ، همه تخم مرغ هایی که ظاهر غیر بارور یا روشن دارند، برای اطمینان از اینکه واقعاً غیر بارور هستند و دارای جنینی که در مراحل بسیار اولیه جوجه کشی مرده است، نیستند، باید شکسته شوند. این روش می تواند برای بررسی نطفه داری مورد استفاده قرار گیرد، اما دقت آن به اندازه تعین باروری در تخم مرغ تازه داشته شده ( خوابانده نشده) نیست.

ارزش این روش وقتی است که به وجود تعداد زیادتری جنین مرده در مراحل اولیه جوجه کشی نسبت به تعداد معمول، مشکوک باشیم. جنین های مرده در مراحل اولیه یا دارای غشا رشد کرده هستند (حدود 2 روز مرده است) و یا دارای حلقه خونی اطراف سطح داخلی پوسته خواهند بود (بعد از 3 روز مرده است). اگر جنین در مراحل آخر جوجه کشی مرده باشد، ممکن است بدن آن در اندازه های مختلف، بسته به روزی که مرده است، در تخم مرغ وجود داشته باشد. حدود روز مرگ را می توان با آشنایی از اینکه یک جنین طبیعی در روزهای مختلف جوجه کشی چه ظاهری دارد، حدس زد. همچنین می توان از شکستن تخم مرغ های آزمایش نوری به منظور بررسی جنین هایی که به سبب فساد تخم مرغ ها، ترک ها و وارونه قرار گرفتن تخم مرغ ها مرده اند استفاده کرد.

شکستن تخم مرغ هایی که به جوجه تبدیل نشده اند

شکستن تخم مرغ هایی که به جوجه  تبدیل نشده اند، یک ابزار تشخیصی است که می تواند برای ارزیابی کلی دوره جوجه کشی مانند میزان باروری، تلفات اولیه تلفات میانی، تلفات انتهایی، جوجه در آوری، به علاوه تخم مرغ های فاسد شکسته و وارونه، مورد استفاده قرار گیرد. اگر میزان باروری یا مرگ جنین در مراحل اولیه (پایین تر از 4 روز جوجه کشی) مورد تردید باشد، این روش بهترین ابزار تشخیص نیست، زیرا ارزیابی دقیق بعد از 21 روز جوجه کشی به منظور تشخیص اینکه تخم مرغ غیر بارور بوده و یا در مراحل اولیه مرده است، بسیار مشکل خواهد بود. لذا می بایست دوباره حداقل 6 سبد از دستگاه هچر، از قسمت های مختلف آن برای ارزیابی تعداد جوجه های سالمی که از تخم مرغ در آمده اند(قابل فروش) به علاوه تعدادی که حذف می شوند (جوجه هایی که قابل  فروش به پرورش دهندگان جوجه گوشتی نیستند) مورد بررسی قرار گیرند. تخم مرغ هایی که به جوجه تبدیل نشده اند باید برداشته شوند و اولین بررسی آنها، دیدن این نکته است که آیا سوراخ کردن پوسته خارجی اتفاق افتاده یا خیر و اگر اتفاق افتاده، آیا جنین زنده است یا مرده. اگر تخم مرغ سالم است، باید انتهای پهن آن آهسته شکسته و جدا گردد و اتاقک هوایی به منظور مشخص کردن اینکه نوک زدن داخلی اتفاق افتاده یا خیر، بررسی شود. بهترین روش ارائه اطلاعات به صورت درصدی از کل تخم مرغ های قرار گرفته داخل آن سینی، سبد هچر یا غیره است. بسته به سن گله معمولاً تلفات اولیه بین 2 و 3% تلفات میانی حدود 0.5 % و تلفات انتهایی (شامل تلفات نوک زده) بین 3-55% است.

بررسی و رفع مشکل

بررسی و رفع مشکل در باروری و مخصوصاً جوجه در آوری بسیار مهم است. زیرا احتمالاً کاهش در تولید فقط به یک دلیل نیست و لذا ارائه راه حلی روشن برای مشکلات متفاوت بسیار دشوار به نظر می رسد.

شرح زیر فهرست کلی از عوامل موثر در کاهش تولید است.

بی نطفگی:

-         تعداد خروسهای

-         وضعیت جسمی خروس (پاهای ضعیف یا اضافه وزن)

-         مرغ های سنگین

-         بیماری

تلفات اولیه جنین

-         کیفیت پایین پوسته

-         طولانی شدن زمان نگهداری تخم مرغ قبل از جوجه کشی

-         کمبود ویتامین (مخصوصاً A و E یا بیوتین)

-         سن گله (گله ای جوان)

-         نگهداری و حمل و نقل بد تخم مرغ

-         تخم مرغ های فاسد

-         مشکل گردش تخم مرغ

-         سویه گله مادر

تلفات میانی جنین

-         اصلی ترین دلیل آن تغذیه ضعیف مرغ های مادر

-         تخم مرغ فاسد

تلفات انتهایی جنین

-         طولانی شدن زمان نگهداری تخم مرغ قبل از جوجه کشی

-         دمای پایین دستگاه جوجه کشی

-         رطوبت بالا (کاهش رطوبت از دست رفته)

-         انتقال ضعیف اکسیژن از طریق پوسته

-         سویه گله مادر

-         کمبود ویتامین و مواد معدنی (مخصوصاً بیوتین، فولاسین، فسفر و منگنز)

-         تخم مرغ های وارونه

جوجه های ضعیف یا غیر طبیعی

-         دمای بالا یا پایین دستگاه جوجه کشی یا هچر

-         رطوبت بالا یا پایین دستگاه جوجه کشی یا هچر

-         طولانی شدن زمان نگهداری تخم مرغ قبل از جوجه کشی

-         آلودگی تخم مرغ

-         کمبود ویتامین ها و موادمعدنی

-         تخم مرغ های وارونه

در خاتمه باید در استفاده عاقلانه از اطلاعات بدست آمده دقت شود. بررسی و رفع علل مشکلات و اطلاعات منفرد و جدا از هم نگهداری شود. اگر فقط به جوجه در آوری کل تخم مرغ های خوابانده شده توجه شود، زمانی که جوجه در آوری پایین باشد، شما قادر نخواهید بود بگوئید این مشکل از گله مادر است یا تخم مرغ ها قادر نیستند به جوجه تبدیل شوند. وقتی که به باروری و جوجه در آوری تخم مرغ های بارور توجه شود، بیشتر مشخص می گردد که دلیل اصلی کاهش جوجه در آوری کل تخم مرغ های خوابانده شده، احتمالاً به سبب کاهش باروری گله است تا مشکل در جوجه در آوری.

جوجه کشی اردک

در صورت ذخیره تخم های جوجه کشی را باید در سردخانه در دمای 15-12 درجه سانتی گراد نگهداری نمود.

 اگر تخم ها کمتر از3 روز در سردخانه بمانند نیازی به چرخش تخم ها نیست در غیر این صورت حداقل روزی 1 بار پرخانده شوند.

اگر تخم ها بیشتر از 1 هفته نگهداری شوند باروری تخم ها کاهش می یابد به علاوه کاهش رطوبت انبار باعث کاهش جوجه درآوری می گردد.

طول دوره جوجه کشی در همه اردک ها  28 روز ولی در اردک مسکوی 25-32 روز است. دمای مورد نیاز درون دستگاه جوجه کشی در هفته اول39 در هفته دوم38/2 در هفته سوم 37/8  و در هفته چهارم 37/5 درجه سانتی گراد می باشد.

رطوبت در ستر 75-70 درصد ودر هچر 85-80 درصد می باشد. رطوبت برای اردک به مراتب بیشتر از از رطوبت مورد نیاز تخم مرغ است. تخم اردک در ستر باید 4 بار در روز چرخانده شود ولی در هچر نیازی به چرخاندن نیست اما باید رطوبت را افزایش داد.

در روز 5- 4 می توان تخم های غیر بارور و جنین مرده را مشخص و از دستگاه خارج نمود. (عمل کندلینگ) تخم های سالم به صورت لکه سیاه در بالای تخم و نزدیک اتاقک هوایی دارای انشعابات عروقی است .

اگر جنین به غشای پوسته چسبیده باشد و انشعاب عروقی نباشد مرگ جنین رخ داده است همچنین اگر در هنگام کندلینگ تخم در برابر نور به صورت روشن و بدون لکه باشد تخم بدون نطفه خواهد بود.

صورت عمل کندلینگ به این خاطر است که تخم های بدون نطفه و جنین مرده تولید گاز های مضر و آلودگی می کنند و خطر انفجارشان هم زیاد است که این عمل باعث بهبود وضعیت تخم های سالم می گردد.

نکات مهم در جوجه کشی اردک

در موسساتی که پرورش اردک به طور وسیع و در شرایط صنعتی صورت می گیرد ، برای تهیه جوجه اردک ناگزیر به جوجه کشی طبیعی یا مصنوعی هستند. جهت تهیه تخم مرغ های نطفه دار برای جوجه کشی باید در گله به تعداد معین ، اردک ماده و نر نگه داری کرد. درصد نطفه داری در اردک ها معمولا خوب است برای این که بهترین نتیجه از نظر تهیه تخم های نطفه دار به دست آید معمولا به ازای هر 5 تا 6 اردک ماده یک اردک نر در گله رها می کنند. نژادهای اردک گوشتی معمولا تخمشان کم است از این رو تمام تخم های گذارده شده برای جوجه کشی بکار می رود و کم تر به عنوان خوراکی از آن ها استفاده می شود ولی در نژادهای تخم گذار که تولید تخم زیاد است باید تخم ها از نظر شکل ظاهر دستچین شود و بهترین آن ها برای جوجه کشی نگه داری و بقیه برای خوراک به مصرف می رسد.

در نژادهای تخم گذار اردک مانند مرغ معمولی تخم گذاری در تمام سال انجام می گیرد از این رو همیشه و در تمام فصول می توان از آن ها برای جوجه کشی استفاده نمود ولی در نژادهای گوشتی تولید تخم مرغ کم و اغلب تخم گذاری در پاییز و زمستان انجام می گیرد و در اواخر بهار و تابستان اردک ها تو لک رفته و عمل تخم گذاری تقریبا قطع می شود. از این رو در نژادهای گوشتی جوجه کشی تقریبا در اوایل بهار و پاییز صورت می گیرد. اردک هایی که برای تهیه تخم جوجه کشی از آن ها استفاده می شود باید بدنشان طویل و عمیق و پهن باشد و زود به سن بلوغ برسند.در نژادهای گوشتی آن هایی که دارای جناغ سینه پهن هستند تمایل به ذخیره چربی در بدن دارند اردک هایی که تخم آن ها کم و خاصیت نطفه داری و جوجه در آوریشان ضعیف است نباید برای جوجه کشی مورد استفاده قرار گیرند.

سن گله نیز از نظر نتیجه جوجه کشی در خور توجه است. برای این که نتیجه جوجه کشی مناسب باشد باید سعی کرد تخم جوجه کشی از گله ای جمع شود که زیاد جوان یا مسن نباشد.همچنین جیره غذائی آن ها از نظر پروتئین و املاح و ویتامین ها کاملا غنی باشد.وزن تخم در نژادهای مختلف اردک معمولا در بین 60 – 80 گرم و حتی بیشتر است.از تخم های زیاد درشت و یا ریز ، نباید برای جوجه کشی استفاده نمود تخم جوجه کشی هر چه تازه تر باشد نتیجه بهتر است از این رو باید حتی الامکان از تخم مرغ های کهنه استفاده نکرد. تخم جوجه کشی در اردک ، باید دارای قالب مخصوص به خود بوده و کاملا تمیز باشد و از تخم های کثیف و آلوده نباید برای جوجه کشی استفاده کرد. جفت گیری در اردک برای جمع آوری تخم جوجه کشی معمولا به صورت گله ای صورت می گیرد. اغلب این روش سبب هم خونی می شود و خاصیت جوجه درآوری را کاهش می دهد. در اینگونه موارد می توان قبل از این که هم خونی شدید شود از آمیخته گری با نژادهای دیگر استفاده نمود. با رکوردگیری به طریقه لانه های تخم گذاری محبوس کننده (trapnesting) و جفت گیری لانه ای بهترین فامیل ها را شناخت و مورد استفاده قرار داد.

در روستا ها و مزارع کوچک برای عملیات جوجه کشی طبیعی از اردک ماده کرچ یا مرغ کرچ استفاده می شود. به این منظور برای هر اردک یا مرغ کرچ بسته به جثه و نژاد و فصل 10 الی 15 تخم نطفه دار در نظر گرفته می شود. اردک ماده معمولا در موقع خوابیدن در روی تخم ها مواظبت زیادی از آن ها نمی کند از این رو نتیجه جوجه کشی اغلب پائین است. برای رفع این اشکال اغلب روستائیان از مرغ کرچ برای این منظور استفاده می کنند.

در شرایط صنعتی برای تولید جوجه اردک از دستگاه جوجه کشی استفاده می شود. این ماشین ها ممکن است برقی یا  نفتی ، بزرگ یا کوچک باشند. شرایط ماشین به طور کلی شبیه به ماشین هایی است که برای جوجه کشی در مرغ معمولی به کار می رود. از نظر حرارت تفاوت چندانی ندارد ولی برای اردک احتیاج به رطوبت بیشتری است. از این رو باید رطوبت ماشین را به طریق مناسبی افزایش داد.

آشنایی با 8 نژاد مختلف بوقلمون

برنز سینه پهن (Broad-breasted Bronze Turkeys) :

این نژاد بومی شمال آمریکا بوده و حدود 500 سال پیش در مکزیک اهلی شده و در سال 1500 میلادی به اسپانیا برده شد و سپس در اروپا شناخته شد. این نژاد مخصوص سفره غذا توسعه یافته است. رنگ آن مشابه بوقلمون های وحشی است، اما اندازه و شکل این دو با یکدیگر متفاوت است. براساس استاندارد انجمن طیور آمریکا وزن سن بلوغ جسمی این نژاد در نرها 36 پوند و در ماده ها 20 پوند گزارش شده است. در 28 هفتگی بوقلمو ن های نر این نژاد به وزن 25 پوند می رسد. مانند نژاد سینه پهن سفید، به علت سنگینی وزن بلوغ، در این نژاد نیز تولید مثل فقط با روش تلقیح مصنوعی انجام می شود. البته نژاد برنز اصلاح نشده با روش طبیعی قادر به تولید مثل می باشد. علت نامگذاری این نژاد رنگ غیر معمول بال و پر آن است که به صورت ترکیبی از رنگ های برنز و سبز بوده و در مقابل نور آفتاب به صورت متالیک به نظر می رسد. این نژاد در شمال آمریکا پرورش داده می­شود. این گونه دارای سینه ای پهن بوده و برای تولید مثل باید از تلقیح مصنوعی و دستگاه جوجه کشی استفاده نمود. از آنجایی که تولیدکنندگان  تمایل دارند نژادهای با پر سفید را پرورش دهند که پس از کشتار و پر کنی ظاهر لاشه در صورت جدا نشدن پرهای ریز مطلوب به نظر برسد. بنابراین روز به روز از تعداد این گونه کاسته شده است. در نتیجه امروزه این نژاد را با نژاد سفید بوقلمون بیشتر تلاقی داده و یا از آن برای سرگرمی و غیره استفاده می شود.

از نظر ظاهر بسیار شبیه بوقلمون وحشی آمریکای شمالی است. بوقلمون های برنز در مقایسه با سایر گونه های بوقلمون اندکی آرام تر هستند و این باعث می­شود که به راحتی بتوان آن ها را در کنار خود نگهداری نمود. پرورش دهندگان این حیوان می گویند زمانی که شما وارد محل زندگی بوقلمون های برنز می شوید آن ها به راحتی و بدون ترس برای دریافت غذا به شما نزدیک می شوند. مثل بیشتر بوقلمون ها، بوقلمون های برنز نسبت به سرما و تغییرات آن بسیار حساس می باشند و بایستی در قبال چنین شرایطی محفوظ نگه داشته شوند. اغلب خانواده های بوقلمون برنز به عنوان حیوانات خانگی به فروش می رسند. پرهای آن ها رنگ سیاه مات دارد و لکه های قهوه ای متمایل به سبز بر روی آن ها در زیر نور خورشید مثل رنگ های متالیک می درخشد. لبه دم بوقلمون برنز، دور تا دور نوار سفید رنگی دارد. در حال حاضر دو نوع از بوقلمون های برنز وحشی و سینه پهن بیشتر با مقاصد تجاری تولید می شوند و دلیل آن این است که سینه آن ها گوشت نسبتاً زیادی دارد. بوقلمون های برنز به آمریکای شمالی تعلق دارند. از حدود 500 سال قبل قوم آزتک آن ها را به عنوان حیوان خانگی مورد استفاده قرار می دادند. اگرچه هر دو نوع بوقلمون های برنز در آمریکا کمیاب شده اند ولیکن بوقلمون سینه پهن بیشتر مورد استفاده عموم قرار دارد. این نکته را نیز باید افزود که پرورش سینه پهن ها بسیار مشکل تر از نوع وحشی آن ها می­باشد و دلیل آن این است که آن ها به دلیل سینه پهنشان نمی توانند جفت گیری کنند و تکثیر آن ها به صورت تلقیح مصنوعی صورت می­گیرد. تا سال 1960 بوقلمون های برنز، عمده ترین بوقلمون هایی بودند که در ایالات متحده پرورش داده می شدند. بوقلمون های برنز نر را می توان با زایده گوشت زیر گردنشان از بوقلمون های ماده تشخیص داد.

اسلیت (Slate) :

رنگ این گونه خاکستری متمایل به آبی بوده و هرگز به عنوان یک گونه معمولی پایدار وجود نداشته است. در حال حاضر نیز نسل آن منقرض شده است. بر روی بدن این گونه گاهی اوقات نقاط و لکه هایی به رنگ سیاه دیده می شود. اندازه جثه این گونه مشابه گونه سیاه (Black) است.

سیاه (Black) :

در این گونه رنگ بدن سیاه بوده و رنگ بال و پر آن سیاه متمایل به سبز می باشد. این نژاد در آمریکا غالب نیست. در حالی که در کشورهای اروپایی از اهمیت خاصی برخوردار بوده و مورد توجه مصرف کنندگان است. این گونه در قسمت های شرق انگلیس و فرانسه با موفقیت پرورش داده می شود. وزن مطلوب این گونه در آمریکا برای جنس نر یک ساله 22 پوند، جنس نر بالغ 27 پوند و جنس ماده بالغ 18 پوند و نیمچه تخم­گذار 12 پوند گزارش شده است.

ناراگنست (Narragansett Turkeys) :

از نظر تاریخی منشاء این نژاد نیوانگلند بوده متعلق به منطقه نارانگنست هست. البته بعضی ها منشاء آن را خارجی دانسته و از کشورهای مکزیک و بخش مرکزی آمریکا می دانند. شواهد باستان شناسی نشان داده است که این نژاد نیز از تلاقی گونه های وحشی بوقلمون به وجود آمده است. در واقع در نیمه راه روند تکاملی ایجاد نژاد برنز، این نژاد ایجاد شده است.

گفته می­شود که در اوایل قرن 19 میلادی سویه های اروپایی (احتمالاً سیاه) با بوقلمون های وحشی منطقه نارانگنست تلاقی داده شده و این نژاد به وجود آمده است. سپس توسط آبراهام لینکلن یک جفت از این نژاد به آمریکا فرستاده شد. در سال 1874 میلادی این نژاد در آمریکا به ثبت رسید و استاندارد دریافت نمود. در سال 1930 میلادی این نژاد پس از نژادهای برنز و هلندی سفید، سومین نژاد رایج در آمریکا شد. از سال 1952 میلادی میزان تولید و رواج این نژاد در مقایسه با نژاد برنز در آمریکا کاهش یافت. کیفیت تولید گوشت و تخم در این نژاد خوب است.

رنگ بدن این نژاد شبیه نژاد برنز است، با این تفاوت که به جای رنگ برنز، رنگ خاکستری براق و قهوه­ای در قسمت­های انتهایی بدن دیده می­شود.

این نژاد تحرک زیادی داشته اما در صورت آزاد بودن در چراگاه، از سالن پرورش زیاد دور نمی شود. همچنین خصوصیات مادری و مراقبت از جوجه ها در این نژاد خوب است. ساختاری مشابه نژاد برنز دارد. برتری این نژاد در اندازه بدن و بی سر و صدا بودن آن است. برای مصرف روزانه یک خانواده و میهمان یک قطعه بوقلمون این نژاد کافی است. در حالی که نژاد برنز سینه پهن، فقط برای استفاده در میهمانی های بزرگ و پرجمعیت بیشتر مناسب است.

رویال پالم (Royal Palm Turkeys) :

تنها نژادی است که برای صفت تولد گوشت و سنگینی وزن بلوغ انتخاب نشده است. به طوری که وزن بوقلمون های جوان این نژاد در جنس نر 16 پوند و در جنس ماده 10 پوند است و وزن بوقلمون های بالغ آن حداکثر در جنس نر 22 پوند و در جنس ماده به 16 پوند می رسد. این نژاد به عنوان پرنده های زینتی به شمار می رود. رنگ استاندارد آن سیاه و سفید می باشد که البته در صورت تلاقی آن با سایر نژادهای رنگ خطوط نیز تغییر خواهد نمود. به نظر می رسد به علت تشابهات زیاد از نظر خصوصیات ظاهری، بین این نژاد و نارنگنست رابطه خویشاوندی وجود داشته باشد.

بوربون قرمز (Bourbon Red) :

این نژاد از انتخاب در واریته جرسی باف در ایالت پنسیلوانیای آمریکا برای داشتن رنگ تیره تر به وجود آمده است. سپس در ایالت کنتاکی اصلاح نژاد شده و توسعه یافته است. به طوری که حتی به نام نژاد کنتاکی قرمز نیز خوانده می شود. همه ادعاها در مورد این که این نژاد ابتدا به صورت وحشی وجود داشته است، مردود است. این نژاد در سال 1909 در آمریکا به ثبت رسیده و استاندارد انجمن طیور را دریافت نمود. وزن سن بلوغ جنس نر این نژاد  33 پوند و جنس ماده آن 18 پوند است. از فراوان ترین بوقلمون های مانده از قدیم به شمار می رود. به طوری که 33 درصد از مزارع حفظ و نگهداری بوقلمون های تاریخی آمریکا را به خود اختصاص می دهد.

هلندی سفید (White Holand) :

این بوقلمون ها در کشور هلند پرورش و نژاد آن ها گسترش یافته است. در این میان بوقلمون های وحشی نیز از آمریکا به اروپا صادر شده اند، ولی هلند و اتریش به گونه های سفید که یکی از آن ها همین نوع است علاقه مند بوده است. اولین بار، بوقلمون در اوایل قرن 18 میلادی وارد ایالات متحده و بریتانیا گردید و تا سال 1847 نژاد استاندارد این حیوان محفوظ بوده است. امروزه گونه های وایت هلند که به طور تجاری هم پرورش داده می شوند از مشهورترین گونه هایی هستند که در تعطیلات زمستانی در ایالات متحده به فروش می رسند ولیکن بیشتر آن ها اصیل نیستند و یا به عبارت دیگر گونه های اصیل بوقلمون مذکور نسبتاً کمیاب است.

مراقبت از این بوقلمون ها شبیه سایر بوقلمون ها می­باشد و به خاطر جثه بزرگشان برای این حیوانات باید به حد کافی فضای لازم برای حرکت وجود داشته باشد. بوقلمون های هلندی سفید را به سختی می­توان پیدا کرد و نژاد آن­ها به ندرت پرورش داده می شود. برخلاف گونه های تجاری آن، برای نوع واقعی آن برای پرورش و تکثیر نیاز به تلقیح مصنوعی وجود ندارد. امروزه اختلالاتی در مورد نژاد بوقلمون هلندی سفید به وجود آمده است. اگرچه اغلب بوقلمون­های سفید را به نام هلندی سفید می شناسند، ولی همه آن ها استانداردهای نژاد مزبور را دارا نمی باشند. نژاد بوقلمون های واقعی هلندی سفید روز به روز کمیاب تر می شود. بنابراین اقدامات حمایتی جهت حفاظت آن ها باید صورت گیرد. بوقلمون های هلندی سفید دیگر به طور گروهی پرورش داده نمی شوند. پرورش دهندگان نژاد اصیل بسیار کم هستند و آن ها بر این نکته اتفاق نظر دارند که بوقلمون های مذکور با استانداردهایی مورد ارزیابی قرار می گیرند که به مرور زمان از استانداردهای نژاد اصیل فاصله گرفته است. این نوع بوقلمون ها تنها توسط علاقه­مندان پرورش داده می شوند و پرورش آن ها بسیار محدود می باشد. در حال حاضر نوعی از بوقلمون سفید هلندی به طور تجاری پرورش داده می شوند .

اگرچه امروزه بیشتر گونه های بوقلمون هلندی سفید که به منظور مقاوم بودن با نژادهای دیگر آمیخته شده است، دارای چشم های قهوه ای رنگ می باشند ولیکن نژاد اصیل این دسته از بوقلمون ها دارای چشمان آبی بوده است. برخی از انواع نر این بوقلمون ها هنوز هم دارای غبغب سیاه هستند. رنگ گردن و زیر گردن بوقلمون ها مثل ساق پا و انگشتان پای آن ها، سفید متمایل به صورتی می باشد. منقار آن ها هم رنگ صورتی دارد و هم می تواند رنگ استخوانی داشته باشد. در روی سر بوقلمون های مزبور نشانه ای از رنگ سرخ آبی وجود دارد. بقیه اندام بوقلمون وایت هلند را پرهای شاداب سفید رنگ پوشانده است. امروزه، گونه هایی از بوقلمون های هلندی سفید که با بوقلمون های سفید بزرگ آمیخته شده است دارای سینه ای پهن و پاهای کوتاه تر در مقایسه با گونه های اصیل می باشند. بوقلمون های نر اصیل معمولاً حدود 33 پوند و نوع ماده حدود 18 پوند وزن دارند. در آمریکا بوقلمون های ماده در 14 تا 16 هفتگی با وزن 7 تا 8 کیلوگرم و بوقلمون های نر در 17 تا 20 هفتگی با وزن 12 تا 15 کیلوگرم به بازار عرضه می شوند. درضمن 70 درصد از بوقلمون های کشتار شده به صورت عمل آوری شده به دست مصرف کننده می رسد و به علت بزرگتر بودن اندازه لاشه، بیشتر جنس نر پرورش داده می شود. در آمریکا گوشت بوقلمون به صورت چرخ کرده نیز عرضه می شود.

بلتس ویله (Beltsville flock) :

در سال 1934 میلادی دپارتمان کشاورزی ایالات متحده برای تولید نژاد بلتس ویله، از تلاقی نژادهای مختلف بوقلمون پروژه ای را شروع کرد و پس از گذشت 7 سال یعنی در سال 1941 میلادی این نژاد را معرفی نمود. این نژاد در سال 1951 به ثبت رسید. وزن بالغ این نژاد در نرها 23 پوند و در ماده ها 13 پوند گزارش شده است. این نژاد از نظر داشتن سینه پهن در درجه دوم اهمیت پس از نژاد برنز سینه پهن قرار می گیرد. این نژاد از فراوان ترین نژاد دارای رنگ سفید به شمار می رفت. در حال حاضر این نژاد فقط در دانشگاه ویسکانسین آمریکا و در یک مرکز پرورش حفاظت شده در کشور کانادا نگهداری می شود. 

عوامل تغذیه ای موثر در نطفه داری و جوجه درآوری تخم مرغ

ویتامین ها

ویتامینA :

کمبود ویتامینA در جیره گله مادر گوشتی باعث می شود که سیستم گردش خون به درستی شکل نگیرد و تلفات جنینی در روزهای دوم و سوم در دستگاه جوجه کشی بالا برود، همچنین کمبود ویتامینA باعث کاهش تولید و جوجه در آوری می شود.میزان مورد نیاز آن در دان دوره تولید(23-60w) باز 15500واحد بین المللی می باشد.

ویتامینD3 :

کمبود این ویتامین باعث کاهش تولید و جوجه درآوری و اختلالات پوسته تخم مرغ از قبیل نرمی پوسته و شکنندگی و نازکی آن می شود.میزان مورد نیاز آن در زمان تولید 3800 واحد بین المللی در هر کیلو دان می باشد.

ویتامینE :

کمبود طولانی آن باعث تحلیل رفتن بیضه ها و در نتیجه عقیمی خروس ها و کاهش جوجه درآوری می شود.میزان مورد نیاز آن در دوره تولید 30 واحد بین المللی می باشد.

ویتامینB2(ریبوفلاوین) :

کمبود آن مرگ و میر جنینی در روزهای 9 تا 14 را در دستگاه جوجه کشی باعث می شود.پیچ خوردگی پنجه ها،کوتاهی پا و حالت کوتولگی در جوجه،ادم و وجود کرک های گلوله شده و چماقی شکل موسوم به clubbed down از سایر عوارض ناشی از کمبودB2 است. میزان مورد نیاز 66 میلی گرم می باشد.

کوبالامین(B12) :

کمبود آن موجب مرگ و میر جنینی طی هفته دوم جوجه کشی (14-8 روزگی)و بخصوص روز هفدهم همراه تورم کلیه،آتروفی عضلانی و ادم و کوتاهی نوک می شود.

اسید پانتونیک :

کمبود اسید پانتونیک باعث کاهش جوجه در آوری تخم مرغ ها در دستگاه جوجه کشی می باشد. میزان مورد نیاز در جیره رشد mg10 و در سایر جیره ها mg15 در هر کیلو دان می باشد.

اسید نیکو تینیک(نیاسین:ویتامینPP) :

کمبود آن جوجه در آوری را کاهش می دهد.میزان مورد نیاز آن در پیشدان 35،دان دوره رشد30 و پس از آن تا پایان تولید mg40 در هر کیلوگرم دان می باشد.

پیریدوکسین(B6) :

کمبود آن تولید و جوجه درآوری را کاهش می دهد.میزان مورد نیاز آن در جیره پیشدانmg3،در جیره دوران رشد mg2 و بعد از آن تا پایان دوره تولید mg5 در کیلوست.

بیوتین(ویتامینH) :

کمبود آن باعث مرگ و میر جنینی در هفته اول،نواقص اسکلتی از قبیل کوتاهی استخوان ها و پیچیدگی درشت نی،منقار طوطی مانند و چسبیدن انگشت های سوم و چهارم به وسیله یک پرده می شود.میزان مورد نیاز آن 0/25mg در هر کیلو می باشد.

اسید فولیک :

کمبود آن باعث تلفات جنینی در سن14-12 روزگی با علائم ادم و خونریزی زیر جلدی می شود.جوجه های به دنیا آمده از دستگاه جوجه کشی ،کوتوله، دارای ضعف پا و مشکل تنفسی هستند.میزان مورد نیاز آن در دوره تولید1/5mg به ازاء هر کیلو گرم دان می باشد.

 کولین :

کمبود آن باعث کاهش جوجه در آوری می شود.میزان مورد نیاز در پیشدان 400 mg  دردان دوره رشد 350 mg  وبعد از آن 500 mg در هر کیلو دان می باشد.

 

مواد معدنی

کلسیم و فسفر :

کمبود آن باعث ضعف و نرمی پوسته و کاهش هچ در دستگاه جوجه کشی می شود.کمبود فسفر باعث مرگ و میر در روزهای 16-14 می شود.میزان مورد نیاز در جیره رشد برای کلسیم 1 درصد و برای فسفر 5/0 درصد می باشد.این میزان در دوره ی تولید برای کلسیم تا 5/3 در صد و برای فسفر تا 7/0 درصد افزایش می یابد.به منظور تأمین کلسیم و فسفر مورد نیاز،دو هفته قبل از بلوغ،صدف به صورت آزاد در جیره مورد استفاده قرار می گیرد در هفته 22-18 کلسیم جیره به 3/1-1/1 درصد و پس از آن به 1/3-9/2 درصد می رسد.

ضعف پوسته تا 2 درصد طبیعی تلقی می شود و پس از آن تعادل جیره،بیماری و حرات نامناسب می توانند به عنوان عوامل تشدید کننده مورد توجه قرار گیرند.در هوای گرم اشتهای پرنده کمتر می شود و در نتیجه کلسیم کمتری دریافت می کند.الذا در هوای گرم و تابستان ها برمقدار Ca جیره می افزایند.

منیزیوم :

میزان مورد نیاز در چند هفته اول 05/0 در صد می باشد و کمبود آن موجب کاهش تولید می شود.

سدیم :

میزان مورد نیاز در جیره 16/0 درصد و کمبود آن باعث کوچک شدن اندازه ی تخم مرغ می شود.

پتاسیم :

کمبود پتاسیم موجب کاهش تولید و نرمی پوسته می شود.

منگنز :

کمبود منگنز باعث کاهش تولید و مرگ و میر جنینی در روزهای 21-18 می شود.علت این مرگ و میر عارضه ای به نام <<کوندرودیستروفی>>یا<<سوء تغذیه عضلانی>>است میزان مورد نیاز منگنز در دان رشد 70 ppm و در سایر انواع جیره ها و از جمله پیشدان 100 ppm می باشد.

روی :

کمبود روی باعث مرگ و میر و نواقص اسکلتی (مثل قفدان پا یا بال یا ستون مهره ها)می شود.میزان مورد نیاز آن در جیره 50 ppm  می باشد.

ید :

کمبود آن باعث کوچک بودن جثه جوجه و افزایش دوره انکوباسیون  در ماشین جوجه کشی تا 2 روز می شود.میزان مورد نیاز تا 17 هفتگی 5/0 و بعد از آن 1 ppm می باشد.

سلنیم :

کمبودش باعث کاهش تولید و هچ از دستگاه جوجه کشی می شود و چون سلنیوم سمی می باشد، افزایش آن به بیشتر از 5 ppm هم باعث مرگ و میر جنینی با علایم ادم در سر و گردن-کوتاه شدن نوک فوقانی و نقص در چشم و انگشتان می شود.میزان مورد نیاز در جیره رشد 0/1 ppm  و در سایر جیره های قبل و بعد از دوران رشد 0/15 ppm  می باشد.

پروتئین :

کمبود پروتئین باعث کاهش وزن پرنده،کاهش تولید،کاهش اندازه تخم مرغ و در نتیجه کاهش هچ می شود.میزان مورد نیاز آن در جیره مراحل مختلف تقریبا از 13تا17درصد است.

چربی :

کمبود اسید آراشیدونیک و اسید لینولئیک(که از چربی های اشباع نشده اند)اندازه تخم مرغ و میزان جوجه در آوری را می کاهد.این چربی ها در ذرت و سویا وچود دارند.میزان مورد نیاز آن ها در جیره 5-5/2 درصد می باشد.

برای ایجاد مزرعه ی پرورش بوقلمون از کجا شروع کنیم؟

مراحلی را که یک متقاضی ایجاد مزرعه ی پرورش بوقلمون باید طی نماید به شرح زیر می باشد

در قدم اول متقاضی باید تصمیم بگیرد و به سوالات زیر پاسخ دهد:

1-    چه واحدی و با چه ظرفیتی ایجاد نماید؟

2-    آیا تخصص و تبحر لازم، در رابطه با پرورش بوقلمون را دارد؟

3-    آیا قوانین و ضوابط کشوری و محلی، به او اجازه کار را می دهند؟

4-    آیا منابع مالی و امکانات لازم را در اختیار دارد؟

5-    نقطه ی شروع و هدف نهایی کدام است؟

6-     آیا می تواند محصول تولیدی خود را به فروش برساند؟ (بسیار مهم)

برای آگاهی از تمامی موارد فوق، ضرورت دارد با کارشناسان و افراد خبره مشورت نماید. در ادامه می بایستی (محل ایجاد مزرعه ی پرورش بوقلمون) مشخص شود. اگر متقتضی قصد دارد نسبت به خرید زمین اقدام نماید، بهتر است قبل از این کار، با کارشناسان « اداره ی صدور پروانه معاونت بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی» در مرکز استان مشورت نماید و کروکی و محل مورد نظر را به رویت و اصلاح آنها برساند. راهنمایی و مشورت لازم را از ایشان بگیرد.

اصولاً مرجع قانونی صدور موافقت اصولی، پروانه ی تاسیس و پروانه ی بهره برداری برای ایجاد یک واحد پرورش دام یا پرندگان اهلی، سازمان جهاد کشاورزی استان است. در آن سازمان، معاونت امور دام، مجری پیگیری و امورات مختلف بوده و متقاضی باید کار خود را با تنظیم و تحویل در خواست کتبی اغاز نماید. در اولین مرحله برگه ای تحت عنوان موافق اصولی صادر می شود که با نوع مشابه که در ادارات کل صنایع صادر می شود فرق داشته و در مواقع به معنی موافقت اولیه است. این موافقت اصولی، قانوناً هیچگونه ارزشی برای شروع کار پرورش بوقلمون ندارد، بلکه به همراه موافقت اصولی، نامه هایی تحت عنوان استعلام، برای مراجع مختلف از جمله اداره کل دامپزشکی استان، اداره کل محیط زیست و ... صادر می شود. پس از دریافت پاسخ و موافقت این مراجع و تحویل طرح توجیهی و نقشه ی اجرایی، کمسیون صدور پروانه ای سازمان جهاد کشاورزی استان، نسبت به « صدور پروانه ی تاسیس» اقدام می نماید. شرط بررسی و پرداخت تسهیلات بانکی و آغاز عملیات ساختمانی همین «پروانه ی تاسیس» است. متعاقباً و پس از پایان عملیات ساختمانی « پروانه ی بهره برداری» صادر خواهد شد. در این زمان صاحب پروانه می تواند نسبت به راه اندازی واحد پرورش و جوجه کشی بوقلمون اقدام و پس از تهیه ملزوماتی نظیر دستگاه جوجه کشی، قفس نگهداری بوقلمون و غیره عملاً پرورش بوقلمون را آغاز نماید.

نکات مهم در پرورش کبک

شرایط محیط ستر

تهویه ستر

یکی از عوامل موثر در جوجه کشی که متاسفانه در اکثر مجموعه های پرورش کبک به آن توجه نمی شود تامین اکسیژن کافی برای رشد جنین است. متابولیسم جوجه در دوران جوجه کشی بسیار زیاد بوده بنابراین به اکسیژن خیلی زیادی نیاز دارد. علاوه بر تهویه مناسب در داخل دستگاه ستر، بایستی به تهویه کل اتاق ستر نیز توجه کرد چرا که باید دائماً مقدار کافی اکسیژن بتواند وارد دستگاه جوجه کشی شده و در داخل  دستگاه نیز به صورت یکنواخت پخش شود.

دمای ستر

دمای دستگاه ستر برای جوجه کشی کبک 5/37 درجه سانتی گراد یا 5/99 فارنهایت باید باشد.هرچه نوسان دما در دستگاه کم تر بوده و دما یکنواخت باشد درصد جوجه درآوری بیشتر خواهد بود. نوسان دما تا 3/0 درجه سانتی گراد در دستگاه ستری معمولاً مشکلی ایجاد نمی کند. کالیبر کردن سیستم تنظیم دمای دستگاه به صورت دوره ای از ضروریات دستگاه ستری است.

رطوبت دستگاه ستر

رطوبت دستگاه ستر نیز در حد 60 درصد مناسب است. رطوبت کم تر باعث کاهش آب تخم و تلفات جنین و یا کاهش وزن و تلفات بعد از تولد جوجه می شود. رطوبت زیاد هم سبب خیس شدن تخم و ورود آلودگی به داخل تخم و خفگی جوجه و یا آلوده شدن آن می شود.

چرخش تخم در دستگاه ستر

چرخش تخم هر 4-1 ساعت یک بار باید انجام شود در غیر این صورت سبب جابجایی موقعیت زرده از وسط تخم و در نتیجه تلفات جنین می شود.

تخم هایی که نباید در شانه ای ستر قرار گیرند عبارت اند از

تخم های خیلی بزرگ، تخم های خیلی ریز، تخم های پوسته نازک یا لمبه، تخم هایی بدون رنگ دانه، تخم های آلوده به کود، تخم های سوراخ دار، تخم های ترک دار، تخم های بد شکل و تخم های رو زرده.

چه عواملی موجب افزایش و کاهش دوره جوجه کشی می شوند؟

عواملی که باعث افزایش طول دوره جوجه کشی می شوند

1-      بزرگ بودن اندازه تخم از حد معمول

2-      پایین بودن دمای دستگاه ستر و هچر

3-      طولانی شدن زمان نگهداری تخم ها در سرد خانه

4-      بالا بودن سن گله مولد

عواملی که باعث کاهش دوره جوجه کشی می شوند

1-      کوچک بودن اندازه تخم از حد معمول

2-      بالا بودن دمای دستگاه جوجه کشی

3-      جوان بودن گله مولد

4-      قرار دادن تخم در دستگاه بلافاصله پس از تولید

انتقال تخم از ستر به هچر

در اواخر دوره جوجه کشی که برای کبک روز بیستم است لازم است تخم ها از دستگاه ستر خارج شده و به دستگاه هچر شوند (برای دستگاه های خانگی و با ظرفیت کم، بخش ستری و هچری در یک دستگاه می باشد.)

در انتقال تخم ها از ستر به هچر باید توجه داشت که دما و رطوبت محیط تا حد دمای دستگاه ها افزایش داده شود. دمای مناسب محیط برای انتقال تخم ها از دستگاه ستری به هچری 35 درجه سانتی گراد است.

نیاز حرارتی کبک ها در مراحل مختلف پرورش

طبیعتاً جوجه ها بیشترین دما را نیازمندند. در هفته اول زندگی حرارت محیط برابی جوجه ها می بایستی بین 33 تا 35 درجه سانتی گراد باشد. در ادامه  هر هفته حدوداً 3 درجه سانتی گراد کاهش پیدا کرده تا به 10 درجه برسد. از آن جایی که گرم کردن تمام سالن مقرون به صرفه نمی باشد، جوجه ها در فضای محدودی از سالن توسط لامپ های حرارت زا یا دستگاه مادر مصنوعی و یا تحت اشعه گرم کننده نگهداری می شوند.

بعضی اوقات بالا و پایین بودن حرارت در محیط پیش می آید که در صورت سرد بودن محل نگه داری جوجه ها جنب و جوش و غذا خوردن آنها کاهش پیدا می کند. در پرورش نیمچه کبک، دمای مورد نیاز کاهش پیدا کرده و بین 10 تا 25 درجه سانتی گراد قابل قبول است. اگر دما پائین و رطوبت بالا باشد، مسائل و مشکلات تنفسی بروز می نمایند. حرارت محیطی بالا می تواند باعث بروز کانی بالیزم (همدیگر خواری) در جوجه ها و نیمچه ها گردد.

هنگام تولید تخم، توجه به درجه حرارت محیط از اهمیت ببیشتری برخوردار است. دمای مطلوب باید بین 15 تا 27 درجه ی سانتی گراد باشد.

رطوبت سالن های پرورش

بدن کبک گرمایی در حد 41 تا 42 درجه سانتی گراد دارد. یک کبک بالغ به طور متوسط روزانه حدود 30 گرم آب از طریق تنفس و حدود 80 گرم از طریق مدفوع دفع می کند. بهترین میزان رطوبت هوا بین 60 تا 75 درصد بوده و به هیچ عنوان نمی بایستی به بالاتر از 90 درصد صعود و یا پائین تر از 50 درصد نزول نماید.

یکی از دلایل بروز بیماری تنفسی رطوبت زیاد محیط است. هوای بیش از اندازه خشک نیز مشکلاتی ایجاد می کند در پرندگان، مخاط مجاری تنفسی دارای مژک های ریزی هستند که حرکت منظم آن ها به سمت خارج ذرات ریز خارجی را دفع می کند. در هوای خشک این مژک ها نمی توانند فعالیت نمایند در این صورت خطر آلوده شدن حیوان به میکروب های تنفسی افزایش پیدا می کند.

اکسیژن یکی از فاکتورهای مهم است

اکسیژن از اهمیت ویژه ای برای حفظ حیات موجودات زنده برخوردار است که از طریق دم وارد ریه ها شده. کمبود آن می تواند روند تولید را کاهش داده و یا به مرگ حیوان ختم شود. سرعت ورود هوا به داخل سالن پرورش کبک باید حدود 1/0 تا 4/0 متر مکعب در ثانیه باشد. در فصول سرد سرعت ورود هوا کمتر و در دمای بیش از 20 درجه سانتی گراد باید بیشتر باشد.

تهویه مناسب برای پرورش کبک

هدف از تهویه، خارج کردن هوای بد و مملو از گازهای سمی و وارد نمودن هوای تازه و سرشار از اکسیژن است. کمبود تهویه سبب کاهش تولید و یا مرگ پرنده می شود.

نباید از سیستم تهویه یکسان برای پرورش سنین مختلف پرنده استفاده کرد، جوجه های تازه متولد شده نسبت به جوجه های آماده کشتار نیاز تهویه ای متفاوتی دارند.

شکل و مدل ساختمان، جهت آن، مساحت سالن، تعداد پرنده و شرایط محیطی بر چگونگی تخلیه هوای محیط موثرند. نکته مهم در تهویه این است که ورودی ها و خروجی های هوا (فن های تهویه ) به درستی تعبیه شوند، فن ها باید در جهت مخالف و دور از ورودی های هوا نصب شوند تا بلافاصله هوای تازه بعد از ورود از طریق فن ها خارج نشود.

در سالن هایی که به صورت سنتی و با تعداد کم پرنده، پرورش را انجام می دهند فاقد هواکش جهت خروجی هوا بوده و به جای آن از پنچره استفاده می کنند. در این روش در صورت وجود باد ملایم، هوا از طریق پنجره های یک سمت وارد و از سمت دیگر خارج می شود. وجود سوراخ هایی در سقف باعث خروج هوای کثیف از سالن می شود.

یکی از عامل های مهم در سالن پرورش جوجه کبک تامین اکسیژن کافی برای تنفس و دفع گاز های سمی تولیدی حاصل از متابولیسم پرنده است. علی رغم اهمیتی که تهویه سالن دارد در اکثر سالن هایی که بازدید داشته ام به این نکته بسیار مهم توجه نمی شود و شاید بیش ترین خسارت سالن ها هم به دلیل عدم تهویه مناسب باشد.

تهویه سالن سبب در دسترس قرار دادن اکسیژن کافی برای پرنده و خروج گازهای سمی از سالن می شود. عدم کارایی سیستم تهویه سالن سبب تجمع گازها در سالن می شود. تجمع گاز های سمی سبب کاهش متابولیسم طبیعی پرنده، عدم رشد مناسب، مشکلات و بیماری های تنفسی، گسترش سریع بیماری ها و در نهایت تلفات پرنده می شود.

انواع دستگاه های تهویه سالن های مرغداری را در پرورش کبک نیز می توان استفاده نمود اما این نکته مهم با توجه به وجود گروه های سنی مختلف نیاز تهویه ای متناسب با هر گروه است. نمی توان از یک تهویه یکسان برای سنین مختلف پرورش استفاده نمود. به عنوان مثال جوجه های کم تر از یک هفته نسبت به جوجه های آماده کشتار نیاز تهویه ای بسیار متفاوتی دارند و از طرفی در صورت وجود ارتباطات محیطی بین بخش های مخلتف پرورش، علاوه بر انتقال سبب اختلالات دمایی نیز می شود.

در تهویه سالن بایستی هوای تازه و مناسب از ورودی ای هوا وارد سالن شده و بعد از پخش در کل سالن (بخصوص در سطحی که پرنده قرار دارد) به همراه گاز های سمی و هوای کهنه از سمت دیگر با کمک فن های تهویه خارج شود.

مسیر گردش هوا بایستی طوری باشد که هوا در کل سالن پخش شود. بدین منظور فن های تهویه باید در جهت مخالف و دور از ورودی های هوا باشند. در برخی از سالن هایی که بازدید داشته ام متاسفانه فن ها در نزدیکی محل ورود هوا قرار گرفته اند و همین امر سبب خروج سریع هوا از مسیر نزدیک به ورودی های هوا شده و هوا قبل از این که در سالن پخش شده و پرنده از آن استفاده نماید از سالن خارج می شود.

هر چند کبک پرنده نسبتاً کوچک جثه است اما با توجه به پرورش متراکم در سالن، نیاز به تهویه مناسب وجود دارد در غیر این صورت سبب کاهش بازدهی و تلفات پرنده می شود.

به دو روش می توان تهویه سالن را انجام داد:

1- تهویه با فشار مثبت

2- تهویه با فشار منفی

در روش تهویه با فشار مثبت هوای تازه به وسیله فن های دمنده به داخل سالن وارد شده و از طریق پنجره های مقابل خارج می شود.

در روش تهویه منفی هوا از طریق ورودی هوا وارد شده و از فن های مقابل خارج می شود.

با توجه به شرایط سالن از یکی از روش ها می توان استفاده نمود اما در کل روش تهویه با فشار منفی مصرف برق کم تری داشته و در فصول گرم سال به خنک کردن سالن کمک زیادی می کند.

هر چه تعداد هواکش ها بیشتر و فاصله آن ها کمتر باشد هوای پاک یکنواخت تری در سالن وجود خواهد داشت بنابراین بجای استفاده از یک فن بزرگ در سالن بهتر است از چند فن کوچک استفاده نمود. ارتفاع مناسب هواکش ها از کف سالن پرورش حدود 60 سانتی متر است

در جلوی هواکش ها می توان از کانال هایی بزرگتر از قطر هواکش برای هدایت گرد و غبار سالن به داخل حوضچه جلوی فن استفاده نمود. این کانال ها باید انحنای مناسب داشته باشد که به فن فشار وارد کند.

مقدار هوای مورد نیاز به ازای هر 10 کیلوگرم وزن پرنده حدود 3 متر مکعب در دقیقه است بنابراین باید با توجه به وزن زنده موجود در سالن مقدار هوای مورد نیاز را مشخص کرد و متناسب با هوای مورد نیاز، فن کافی برای فراهم کردن این مقدار هوا تهیه نماییم.

ساعت نور مناسب برای پرورش کبک

در مورد اجرای برنامه نوری برای پرورش کبک نظرات مختلفی وجود دارد و تحقیقات کمی در این خصوص انجام شده است اما برنامه معمولی برای رشد جوجه های کبک در ایران انجام می شود بدین صورت است که در هفته اول پرورش به صورت 24 ساعته روشنایی در سالن وجود دارد. از هفته دوم هر روز حدود 20 دقیقه به ساعت خاموشی سالن اضافه می شود. این ساعت خاموشی در سالن هایی که تا حدی از نور طبیعی استفاده می کنند بهتر است در غروب هر روز بعد، از ساعت 7 عصر تا 40/7 به گله خاموشی داد. این روند افزایش ساعات خاموشی تا زمانی ادامه پیدا می کند که در نهایت 14 ساعت خاموشی و 10 ساعت روشنایی داشته باشیم.

برنامه نوری 14 ساعت خاموشی و 10 ساعت نور برای جوجه هایی که قرار است به عنوان مولد استفاده شوند بسیار مناسب است. برای بلوغ مناسب جوجه هایی که به عنوان مولد قرار است نگه داری شوند در نهایت باید ساعات نور به 8 ساعت و ساعات خاموشی به 16 ساعت برسد.

سالن های کبک از لحاظ نور گیری باید طوری طراحی شوند که در زمان اجرای برنامه نوری بتوان ساعات خاموشی را به صورت کامل در سالن ایجاد کرد.

برنامه های نوری دیگری هم می توان استفاده نمود. یکی از این برنامه ها برنامه نوری متناوب است. بدین صورت که یک ساعت نور دو ساعت خاموشی به صورت متناوب در طول شبانه روز انجام می شود. در این روش نوری باید آب خوری و دان خوری کافی در سالن وجود داشته باشد تا پرنده بتواند در ساعات نوردهی دسترسی راحت به آب و خوراک داشته باشد.

در این روش معمولاً پرنده رشد سریع تری خواهد داشت و احتمالاً ضریب تبدیل غذایی (مقدار خوراک مصرفی نسبت به افزایش وزن) نیز کاهش می یابد. در صورتی که هدف پرورش جوجه، تولد مولد باشد حداقل بعد از سه ماهگی باید برنامه نوری را به 14 ساعت خاموشی و 10 ساعت نور مداوم تغییر داد.

قطع نوک (نوک چینی)

نوک چینی عملی است که کبک دار جهت جلوگیری از کانی بالیزم (عادت نامطلوب همدیگر خواری) و کندن پرهای یکدیگر بیشتر بر روی جوجه کبک هایی که به عنوان مولدین آینده نگه داری می شوند انجام می دهد. در صورت وقوع این مشکل رفع آن ها کار بسیار مشکلی است. نوک چینی در حقیقت یک عمل موثر در پیش گیری از این عادت بد می باشد. در واقع کبک های نوک بریده نمی توانند یکدیگر را زخمی نمایند. روش اجرای قطع نوک عملاً دو نوع است:

1- روش اول، با نام «سیستم دقیق» در سن 6 تا 10 روزگی انجام می پذیرد. در این روش از تیغه ای با سوراخ های مختلف برای دقت در قطع مقدار لازم نوک استفاده می شود. نوک جوجه ها پس از ورود در سوراخ مورد نظر توسط تیغه دیگری با حرکت بعدی قطع می شود. در بازار نوعی دستگاه قطع نوک وجود دارد که به کمک حرارت و در زمان مشخص نوک جوجه ها را می چیند. توجه نمائید در این روش عملیات نمی بایستی مجدداً تکرار شود.

2-  روش دوم، روش سنتی است که به وسیله ی تیغ نازل مقدار 2/1 تا 3/2 از قسمت بالایی نوک جوجه قطع می شود. قسمت پائینی نوک، باقی مانده و فقط سر آن سوزانده می شود. عملیات در مرتبه ی اول در سن 4 تا 6 هفتگی انجام پذیرفته و بار دوم در سن 12 تا 14 هفتگی تکرار می شود.

قطع نوک با تکنیک صحیح و با توجه به موارد زیر انجام می گیرد:

الف- نوک چینی به هیچ عنوان نه باید در حالت استرس و زمانی که شرایط عمومی جوجه مناسب نیست انجام پذیرد.

ب- وقتی تیغه بیش از اندازه سرد و کند باشد، قطع نوک با فشار مضاعف انجام می گیرد که ممکن است به بافت های آن منطقه آسیب برساند.

ج- ممکن است تیغه ویژه قطع نوک بیش از اندازه گرم باشد. در این حالت حرارت زیاد باعث ضایع شدن بافت ای آن منطقه می شود.

د- در نوک چینی نمی بایستی عجله کرد عملیات بایستی در زمان مشخص انجام پذیرد.

ه- پس از قطع نوک و روزهای بعد از آن دان خوری باید همیشه پر از دان باشد.

و- بعد از نوک چینی آب فراوان و تمیز فراهم باشد زیرا این اقدام موجب تمیز نگاه داشتن محل قطع شده می شود.

کانی بالیزم (همدیگر خواری) در پرورش کبک

کندن پر عادت بدی است که معمولاً در پرورش کبک به روش بستر پیش می آید. در کانی بالیزم کبک علاوه بر پرها، پوست بدن و گوشت یکدیگر را نیز پاره کرده ومی بلعد. این عادت نا مطلوب عموماً در کبک های مولد در قفس و معمولاً در ابتدای تخم گذاری پدید می آید. در این حالت نهایتاً حیوان مجروح، به گوشه ای پناه برده و بی حرکت متوقف می شود زیرا معمولاً مقعد او مورد حمله قرار گرفته و قسمتی از روده بیرون کشیده و توسط دیگر کبک ها بلعیده می شود.

مهمترین فاکتور های تشدید کننده ی همدیگر خواری به قرار زیر است:

1-      تراکم بیش از حد در قفس یا در بستر

2-      حرارت بیش از حد بالا و کمبود تهویه

3-      بستر مرطوب و یا شرایط نامطلوب

4-      شدت بیش از اندازه نور همراه با تابش مستقیم اشعه خورشید بر روی بدن کبک ها

5-      نیمچه های جوان تر از حد معمول با شروع زودرس تخم گذاری

6-      مدفوع شل، داشتن انگل هایی مانند کرم ها، شپشک ها، کنه ها و غیره

7-      وجود آب کثیف در آب خوری ها

8-      نارسایی های تغذیه ای (مانند کمبود پروتئین) و استفاده از انحصاری از دانه پلت شده

9-      تولید تخم بیش از حد بالا

10-  اشتباه در مدیریت و هر عاملی که باعث عصبی شدن و رقابت کبک ها گردد مانند کمبود تعداد دان خوری

بهترین راه برخورد با این مشکل پیش گیری از آن می باشد بنابراین در صورت وقوع کانی بالیزم، رعایت موارد زیر ضروری به نظر می رسد:

-         اعمال مدیریت صحیح به ویژه رعایت اصول تغذیه

-         عدم تقویت غیر منطقی پولت ها از نقطه نظر سطح تغذیه

-         توجه به تراکم در واحد سطح و کیفیت و کمیت و پراکنش تجهیزات

-         نوک چینی و استفاده از لامپ های رنگی یا رنگ کردن شیشه پنجره

-         کدر و تار کردن شیشه پنجره ها به منظور محدود کردن نور

-         کاهش حرارت سالن با هر وسیله ممکن و افزایش تهویه هوا

-         جستجو برای مشخص کردن انگل های داخلی یا خارجی و از بین بردن آن ها 

را ه های جلوگیری از استرس پرنده

کبک پرنده ای است که در طبیعت به وسیله استتار خود با محیط و همچنین در برخی مواقع با فرار از خطر، خود را محافظت می کند. این رفتاز غریزی در کبک هایی که در شرایط صنعتی و یا به صورت دستی پرورش داده می شوند نیز دیده می شود. کبک در مقایسه با بلدچین پرنده ای ترسو محسوب می شود. چرا که بلدرچین های پرورشی زمانی که انسان در کنار آنها قرار می گیرد به سمت او می آیند و حالت فرار به خود نمی گیرند. در حالی که در مورد کبک حتی جوجه یک روزه به شدت ترسو بوده و در زمان نزدیک شدن انسان یا هر عامل دیگر به شدت فرار کرده و پناه می گیرد که این رفتار تا حدودی در سنین بالاتر هم ادامه پیدا می کند.

شرایط محیطی و محل پرورش کبک به نحوی باید باشد که در معرض کم ترین استرس های محیطی از قبیل صدا و رفت و آمدهای غیر ضروری باشد. در صورت رفت و آمد افراد متفرقه به داخل سالن به کبک استرس زیادی وارد می شود؛ که این استرس در کبک های در حال رشد سبب تاخیر در رشد و در کبک های مولد سبب کاهش تخم گذاری و در برخی مواقع قطع تخم گذاری می شود.

در روزهای اول پرورش باید نور سالن کنترل شود که به پرنده استرس وارد نکند. نور شدید سبب می شود پرنده عصبانی باشد. این عصبانیت سبب هم خواری شدید در گله می شود. کبک با دیدن افراد به شدت فرار می کند و چون راه فراری در سالن ندارد معمولاً خود را به شدت به دیوار ها می کوبد؛ بنابراین کسانی که با جوجه کبک ها کار می کنند باید بسیار آرام و ملایم وارد سالن شده و در حین کار نیز خیلی آرام کار کنند.

اگر گروه های بزرگ پرورشی با تعداد زیادی پرنده نگهداری می شوند باید دقت کرد که در زمان استرس ممکن است پرنده ها در گوشه های سالن جمع شده و با فشاری که بر پرندگان زیرین وارد می کنند سبب ایجاد تلفات شوند.

پنج راهکار کاهش استرس در گله پرورش کبک

1-      در سالن های پرورش بهتر است که گوشه های سالن به صورت دایره ای باشند که جوجه ها در گوشه ها محبوس نشوند.

2-      استفاده از مولتی ویتامین ها به خصوص ویتامین C می تواند نقش مهمی در کاهش استرس داشته باشد. همچنین تقسیم گروه های پرورشی به گروه های کوچک تر در زمان پرورش می تواند نقش مهمی در کاهش تلفات داشته باشد.

3-      در اختیار داشتن دان خوری و آب خوری کافی نیز تا حدودی استرس پرنده را کاهش می دهد.

4-      عدم نگهداری پرندگان و حیواناتی که سر و صدای زیادی تولید می کنند از قبیل سگ.

5-      عدم استفاده از وسایل و تجهیزات دارای صدای زیاد.

جوجه کشی کبک

جوجه کشی کبک

اولین گام جهت شروع دوره جوجه کشی جمع آوری و نگهداری تخم هاست .تخم ها باید با نهایت دقت جمع آوری وپس از تمیز کردن وضدعفونی کردن در محل انبار قرار داده شوند .

دما نگهداری وانبار تخم های نطفه دار17-12درجه سانتی گراد و رطوبت65-55درصد می باشد .
مدت نگهداری در این شرایط حداکثر 12روز است ولی اگر دما بین25-20درجه باشد نباید انبار کردن تخم بیشتر از1هفته به طول بکشد  .

به طور کلی در دمای بالای 26 درجه سانتی گراد نطفه شروع به رشد می کند و دمای زیر صفر درجه سانتی گراد به نطفه آسیب جدی می زند .

طول دوره جوجه کشی 24روز است .پس ازقرار دادن تخم در دستگاه جوجه کشی دما ورطوبت تنظیم می گردد که دما37/5- 37/2و رطوبت60-55درصد می باشد .
تخم ها داخل دستگاه 3بار در روز چرخانده می شوند که در روز21جوجه کشی که تخم ها به هچر منتقل می شوند متوقف می گردد .

دما در هچر37-36/5درجه سانتی گراد و رطوبت80-75درصد می باشد واگر رطوبت هچ به میزان کافی نباشد موجب خشک شدن پوسته داخل تخم شده وجوجه ها به سختی پوسته داخلی وخارجی را شکسته و از تخم خارج می شوند  .

به منظور حذف تخم های جنین مرده وبدون نطفه عمل کندلینگ صورت می گیرد که این روش در روز8جوجه کشی وپس از انتقال تخمها از ستر به هچر صورت می گیرد .

تخم کبک پس از 24روز به جوجه تبدیل می شود ولی بعضی جوجه ها در روز23ویا25 هچ می شوند .
کل زمان هچ 20-10ساعت طول می کشد که در صورت تجاوز از20ساعت باید تخم ها را مورد بررسی قرار داد وعلت  عدم هچ را جویا شد .

هنگامی که جوجه ها از تخم بیرون می آیند باید در دستگاه مانده تا خشک شوند و به این منظور باید تهویه افزایش یابد .
تخم هایی که قبل از دوران جوجه کشی نگهداری شده اند احتمالا نسبت به تخم های تازه قابلیت جوجه درآوری پایین

پرورش و تکثیر فنچ به عنوان شغل سودآور

به طور کلی بسته به هدف از پرورش فنچ و مکان نگه داری آن ها ، پرورش فنچ ها به دو روش اصلی زیر صورت می پذیرد :

1 . پرورش فنچ به عنوان پرنده خانگی : در این روش یک جفت پرنده در یک قفس و یا حداکثر چند جفت پرنده در یک پرنده خانه در حیاط ، پاسیو یا گلخانه منزل نگه داری و پرورش می یابند .

2 . پرورش و تکثیر اقتصادی فنچ به عنوان یک شغل سودآور : در این روش به منظور تکثیر انبوه ، تعداد زیادی فنچ در قالب گله های مجزا به عنوان پرنده مولد در تعدادی پرنده خانه که در یک سالن مناسب تعبیه شده اند ، نگه داری می شوند .

که البته در هر دو روش با توجه به سایز تخم پرنده استفاده از دستگاه جوجه کشی امکان پذیر نیست.

صرف نظر از هدف و شیوه نگه داری و پرورش فنچ ، قفس یا پرنده خانه محل زندگی و زیست گاه پرنده بوده و تمام مراحل زندگی پرنده در داخل آن سپری می شود . از این رو پرورش دهنده فنچ باید با درک نیازها و اصول نگه داری صحیح این پرندگان ، قفس یا پرنده خانه مناسب را طراحی و اجرا نموده و بهترین و مناسب ترین شرایط محیطی را برای زندگی شان فراهم نماید . بر خلاف طراحی قفس بلدرچین که می توان  در ساخت آن از توری های مشبک با ابعاد بزرگ تر استفاده کرد در ساخت قفس فنچ باید توری مناسب تهیه شود به طوری که پرنده یا جوجه های آن نتوانند از قفس خارج شوند.

برای احساس راحتی فنچ ها در قفس یا پرنده خانه می بایست شرایط محیط داخل آن ها طوری طراحی و ساخته شود که راحتی و آرامش پرنده تامین شود . فنچ ها برخلاف طوطی سانان نمی توانند بر روی دیواره های قفس بخزند و بازی کنند . از این رو پرواز ، تنها وسیله ورزش موثر آن ها است . بنابراین طول قفس نگه داری فنچ ها بایستی حتی الامکان زیاد باشد تا امکان پرواز مناسب را برای آن ها فراهم کند .

شکل و ابعاد قفس یا پرنده خانه باید به گونه ای باشد که تمام جاهای آن در دسترس و قابل نظافت باشد . درهای قفس باید به اندازه کافی بزرگ باشد که امکان وارد کردن دست و گرفتن پرنده ها فراهم باشد و در حدی بزرگ نباشد که باعث فرار پرنده از قفس شود . در یک قفس به هیچ وجه نباید کم تر از یک جفت پرنده نگه داری شود و نگه داری تعداد بیشتر با رعایت تراکم مناسب پرنده در واحد سطح ، امکان پذیر است و بستگی به میزان بزرگی قفس دارد . در هر صورت بهتر است در یک قفس بیش از سه جفت فنچ نگه داری نشود و برای نگه داری تعداد بیشتر ( تا حداکثر 40 جفت ) باید از پرنده خانه هایی با ابعاد مناسب ( حدودا 8 متر مربع مساحت و با ارتفاع 2 متر ) استفاده شود . در هنگام آماده سازی قفس یا پرنده خانه برای فنچ ها سعی شود بزرگ ترین قفس ممکن تهیه و در صورت امکان پرنده خانه مناسب ساخته شود .

در ساخت قفس یا پرنده خانه رعایت موارد ذیل الزامی است :

1 . اجتناب از طراحی های تزئیناتی پیچیده و ایجاد فضاهایی که نظافت آن ها سخت است .

2 . اجتناب از ساخت ساختارهای استوانه ای کوتاه یا بلند در قفس های کوچک

3 . ممانعت از وجود شکاف هایی که ممکن است انگشتان پای پرنده در آن گیر کند .

4 . عدم تعبیه وسایلی از جنس فلزات سمی مثل برنز یا مس

5 . عدم تعبیه وسایلی که رنگ آن ها در حال جدا شدن است .

6 . عدم استفاده از چوب های سمی ( چوب برخی گیاهان برای فنچ ها سمی است ) به عنوان چوب نشیمن