دستگاه جوجه کشی خانگی

  • ۰
  • ۰


  • بلدرچین دماوند
  • ۰
  • ۰


حرارت مناسب و رطوبت کافی ماشین جوجه کشی محیط مناسبی برای رشد میکروب ها است. اگر در طی جوجه کشی مراعات کامل بهداشت نشود عوامل بیماری زا به آسانی رشد می کند و زندگی جنین داخل تخم مرغ را به مخاطره می اندازد. بعضی از بیماری ها مسری و خطرناک مانند پولوروم و عفونت برونش ها بر اثر عدم توجه به بهداشت ماشین بین جوجه ها اشاعه می یابد و سبب مرگ ومیر و تلفات فراوان آنها می گردد.

عفونت و آلودگی دستگاه جوجه کشی علاوه بر اینکه سبب نقصان و کاهش جوجه در آوری و تلفات جنین می شود. ممکن است به وسیله  جوجه های تولید شده محیط مرغداری را نیز آلوده نماید و خسارت زیادی به مرغدار وارد آورد.

قبل از شروع هر سری جوجه کشی باید وسائل و اطاق جوجه کشی به خوبی ضد عفونی گردد. ظروف و وسائل قابل شست و شو را می توان قبلاً با آب گرم کاملاً شست و سپس با مواد ضد عفونی آغشته نمود. محلول های مختلفی برای ضد عفونی وسائل جوجه کشی در بازار وجود دارد که هر مرغدار بسته به سلیقه خود می تواند یکی از آنها را انتخاب نماید. علاوه بر وسائل محوطه داخلی ماشین نیز باید به خوبی ضد عفونی گردد.

بهترین روش ضد عفونی داخل ماشین استفاده از بخار فرمل است. پس از این که وسائل و لوازم جوجه کشی به دقت شستشو داده شد و با مواد ضد عفونی آغشته گردید آنها را در داخل ماشین قرار می دهند و محوطه داخلی ماشین را ضد عفونی می نمایند. برای این عمل از بخار فرمل استفاده می شود. برای تولید بخار فرمل از ترکیب پرمنگنات دو پطاس و فرمالین 40 درصد تجارتی استفاده می شود. امروزه به جای ترکیب فرمالین و پرمنگنات از آجرهای سوزاندنی آماده استفاده می‌شود.

میزانی که برای هر متر مکعب فضای داخلی ماشین به کار می رود بسته به توصیه دانشمندان در هر کشور فرق می کند، به عقیده دانشمندان اسرائیلی بهترین مقدار برای هر متر مکعب به قرار زیر می باشد:

24 گرم پرمنگنات دو پطاس+ 48 سانتی متر مکعب فرمالین برای هر متر مکعب

در آلمان و انگلستان 35 گرم پرمنگنات دو پطاس و 53 سانتی متر مکعب فرمالین برای ضد عفونی کردن هر متر مکعب به کار می رود.

در آمریکا کمتر از این میزان توصیه می شود. این میزان بسته به آلودگی در کشور های مختلف فرق م یکند.

در این معمولاً 20 گرم پرمنگنات و 40 سانتی متر مکعب فرمالین تجارتی 40 درصد برای هر متر مکعب توصیه می شود. اگر آلودگی زیاد است این مقدار را تا دو برابر نیز می توان افزایش داد.

طرز عمل بدین قرار است که ابتدا حجم داخلی ماشین را محاسبه می کنند و مقدار لازم پرمنگنات را در ظرفی فلزی می ریزند. گنجایش ظرف باید حداقل چند برابر  پرمنگنات باشد. سپس فرمالین را به طور خالص و یا رقیق شده با آب هم حجم خود به آهستگی روی پرمنگنات می ریزند. پس از لحظه ای ترکیب حاصله تولید حرارت کرده و گاز فرمل با فشار از آن متصاعد می شود.

در این صورت باید ظرف را به سرعت در داخل ماشین قرار داد و تمام درها و پنجره های ماشین را به مدت 12 تا 24 ساعت مسدود نمود.

اگر حرارت و رطوبت ماشین مناسب باشد گاز بهتر اثر می کند و شانس از بین رفتن عوامل بیماری زا بیشتر است. در حرارت 38 درجه گاز فرمل قادر است به خوبی عامل بیماری پولوروز را  از بین ببرد.

بعد از 12 تا 24 ساعت در ماشین جوجه کشی را باز کرده و بخار فرمل را که دارای بوی بسیار زننده ای است خارج می کنند، سپس ماشین را گرم و تنظیم نموده و تخم مرغ ها را در داخل ماشین می چینند. در برخی از تشکیلات جوجه کشی علاوه بر ماشین تخم مرغ ها را قبل از خواباندن مدتی در حدود 20 دقیقه با بخار فرمل با همان فرمولی که ذکر شد ضد عفونی می کنند و سپس در ماشین می چینند.

در ماشین های بزرگ که اغلب سری های مختلف را به فاصله چند روز در ماشین قرار می دهند عملاً ضد عفونی کردن ماشین در طی کار امکان پذیر نیست از این رو به جای ضد عفونی کردن ماشین جوجه کشی تخم مرغ ها در مراحل مختلف ضد عفونی می کنند. بدین ترتیب که در ساعت 7 و روز های 7 و 14 تخم مرغ ها را در داخل ماشین ضد عفونی می کنند.

بعد از قرار دادن ظرف محتوی پرمنگنات و فرمالین باید فوراً تمام دریچه ها را مسدود کرد و مدتی در حدود 20 دقیقه تخم مرغ ها را در معرض بخار فرمل قرار داد. در این هنگام ممکن است حرارت ماشین بالا رود. به محض اینکه جیوه حرارت سنج شروع به بالا رفتن نمود دریچه ها را باز می کنند. چون بوی بخار فرمل ممکن است سبب ناراحتب شود برای زائل شدن در آن می توان از مایع آمونیاک (نصف مقداری که برای فرمالین به کار می رود) استفاده نمود، بخار آمونیاک بوی نامطبوع و شدید فرمالین را در دستگاه جوجه کشی از بین می برد.

در بعضی از کشورها مانند اسرائیل در قسمت هچر نیز از بخار فرمل استفاده می شود. مقدار فرمل و پرمنگنات نصف مقداری است که برای انکوباتور به کار می رود. این عمل هنگامی صورت می گیرد که جوجه ها هنوز مرطوب اند. بعد از هر بخور 8-10 دقیقه دریچه ها را می بندند. اگر پنجره ها مدت بیشتری بسته باشد ممکن است جوجه ها دچار خفگی شوند.

اگر غلظت گاز زیاد باشد ممکن است سبب ورم ملتحمه چشم در جوجه ها گردد. از این رو مقدار گاز و مدت باید کاملاً حساب شده باشد.

بخور دادن جوجه ها در هچر احتیاج به دقت فراوان دارد از این رو در بیشتر کشور ها مورد عمل قرار نمی گیرد و به بخور دادن تخم مرغ ها در داخل انکوباتور اکتفا می نمایند. امروزه بیشتر در هچر از قرار دادن مایع فرمالین در داخل ماشین و تبخیر آمن استفاده می شود.

  • بلدرچین دماوند
  • ۰
  • ۰


در طی مدت جوجه کشی تخم مرغ در محیط گرم دستگاه جوجه کشی مقدار زیادی از رطوبت خود را از دست می دهد. اگر جبران این رطوبت از دست رفته نشود سبب تلفات در جنین می گردد. افزایش و یا کاهش رطوبت هر دو در نتیجه جوجه کشی اثر می گذارد و ان را کاهش می دهد.

با پیشرفت جوجه کشی اطاقک هوایی وسعت بیشتری می یابد در روز 19 وسعت اطاقک بسیار زیاد می شود و نوک جنین در آن قرار می گیرد و بدین وسیله عمل تنفس صورت می گیرد.

اگر تبخیر تخم مرغ زیاد تر از حد معمول باشد نوک جنین زودتر از روز 19 به اطاقک هوایی می رسد بالعکس اگر تبخیر کم باشد در روز 19 نوک جنین به اطاقک هوایی نمی رسد و جنین قادر به تنفس نیست، در هر دو صورت ممکن است به زندگی جنین لطمه وارد آید.

در طی مدت جوجه کشی تقریباً در حدود 12 درصد از وزن تخم مرغ در اثر تبخیر کاهش می یابد. طبق آزمایشی که در ایستگاه تحقیقاتی ورجینیا آمریکا در روش جوجه کشی طبیعی انجام گرفته نشان داده شده است که در 5 روز اول 17/4 درصد در شش روز بعد 35/6 درصد و شش روز بعدی 98/6 درصد و به طور مجموع 5/17 درصد از وزن تخم مرغ در اثر تبخیر در مدت جوجه کشی کاهش یافته است.

در داخل دستگاه جوجه کشی مقدار تبخیر تخم مرغ بستگی به رطوبت محیط اطراف تخم مرغ دارد.

مقدار رطوبت داخل ماشین اغلب بستگی به مقدار حرارت داخلی دارد. طبق محاسبه ای که در آمریکا صورت گرفته است. در حرارت 5/21 درجه سانتی گراد میزان رطوبت ماشین 135/1 پوند بخار آب در 100 پای مکعب بوده است. در صورتی که درجه حرارت حدود 38 درجه برسد این مقدار رطوبت به 8/2 می رسد.

هوایی که در حرارت 38 درجه سانتی گراد 71/1 پوند بخار آب در 100 پای مکعب داشته باشد نسبت رطوبت آن 60 درصد است و چنین رطوبتی برای جوجه کشی مناسب است.

مقدار رطوبت ماشین را می توان با رطوبت سنج کنترل نمود. رطوبت نسبی عبارت است از درجه رطوبتی که نسبت به رطوبت اشباع در هوا وجود دارد.

می دانیم هوا رطوبت را به خود می گیرد. وقتی که در هوا رطوبت خیلی زیاد باشد به حد اشباع می رسد و تبدیل به آب می شود در این صورت رطوبت به 100 درصد رسیده و یا به عبارت دیگر هوا از نظر رطوبت اشباع می شود. رطوبت 60تا 70 درصد عبارت است از 60 تا 70 درصد رطوبت اشباع.

درجه رطوبت هوا بستگی به درجه حرارت دارد. معمولاً در حرارت بالا هوا رطوبت بیشتری به خود می گیرد.

طبق تحقیقاتی که در دانشگاه کورنل آمریکا صورت گرفته است بهترین درجه رطوبت برای جوجه کشی رطوبت 60 درصد است.

رطوبت در دستگاه های جوجه کشی به چگونگی تهویه بستگی دارد. تهویه زیاد سبب کم شدن رطوبت می گردد.

سرعت و کندی رشد جنین تحت تاثیر شدید مقدار رطوبت است رطوبت زیاد سبب می شود که جنین 24 ساعت زودتر از حد معمول از تخم مرغ خارج شود. جوجه هایی که در تحت شرایط رطوبتی بالاتر و یا پایین تر از حد مورد لزوم در آمده اند اغلب کوچکتر از اندازه معمولی هستند.

در ماشین های جوجه کشی ساده با ریختن آب در طشتک های کف ماشین رطوبت لازم تامین می شود. در ماشین های بزرگ این امر به طور خودکار انجام می گیرد. چنانچه حرارت بتوان در حد لازم نگاه داشت و تهویه را کنترل نمود رطوبت در تمام مدت 21 روز جوجه کشی ثابت خواهد ماند.

رطوبت از نظر بهداشتی نیز مهم است زیرا یک عامل بسیار مهم از نظر کنترل بیماری پولوروم است.

اگر در طی مرحله جوجه کشی رطوبت ماشین بالا باشد از سرعت انتشار این بیماری جلوگیری می شود. همچنین وقتی که رطوبت ماشین بالا باشد ضد عفونی کردن ماشین به وسیله بخار فرمل بهتر صورت می گیرد. میزان رطوبت در روز های اول و روز های آخر جوجه کشی یکسان نیست.

معمولاً در 17 روز اول رطوبت 60 درصد کافی است ولی در روز های آخر باید رطوبت را افزایش داد و به 70 درصد رساند. در ماشین های بزرگ که هچر و انکوباتور از هم جدا هستند این افزایش رطوبت به خودب خود انجام می گیرد ولی در ماشین های کوچک و ساده که فاقد هچر هستند می توان در روزهای آخر به وسیله پاشیدن آبجوش و تولید بخار اضافی میزان رطوبت را بالا برد.

علاوه بر رطوبت سنج به وسیله اندازه گیری اطاقک هوایی و میزان کاهش وزن تخم مرغ می توان رطوبت ماشین جوجه کشی را کنترل کرد.

طبق آزمایشات دکتر بووه انشیتاین در اسرائیل اگر در حرارت و رطوبت ماشین کاملاً مناسب باشد عمق اطاقک هوایی در سه روز اول 2-5 میلیمتر در روز هشتم 5-6 میلیمتر و در روز پانزدهم 9-13 میلیمتر و در روز 18 بیشتر از 13 میلیمتر باید باشد. از نظر وزن در شرایط مناسب تخم مرغ به طور متوسط در هر هفته در حدود 4-5 درصد وزن خود را از دست می دهد.

اگر کاهش وزن و یا وسعت اطاقک هوایی بیشتر و یا کمتر از مقدار ذکر شده باشد دلیل این است که ماشین از نظر رطوبت در وضعیت مناسبی نبوده است.

  • بلدرچین دماوند
  • ۰
  • ۰


آزمایشات متعددی که در ایستگاه تحقیقات کشاورزی مونتانا آمریکا برای مشخص کردن حرارت تخم مرغ در طی جوجه کشی طبیعی انجام گرفته نشان داده است که حرارت متوسط قسمت فوقانی تخم مرغ 3/102 درجه فارنهایت و یا در حدود 29 درجه سانتی گراد و حرارت پایین تخم مرغ در حدود  31 درجه و یا به عبارت دیگر در حدود 15-16 درجه فارنهایت کمتر از حرارت بالای تخم مرغ بوده است.

این اختلاف زیاد حرارت در قسمت فوقانی و تحتانی تخم مرغ بیشتر در روزهای اول جوجه کشی دیده می شود، در روزهای آخر اختلاف حرارت به حدود 10 درجه فارنهایت می رسد.

طی آزمایشات دیگر ثابت شده است که درجه حرارت بدن مرغ کرچ که در روی تخم مرغ می خوابد زیادتر از مرغ غیر کرچ است.

در هنگام کرچی این مطلب را به خوبی می توان در روی مرغ آزمایشی کرد چنانچه مرغ کرچ را لمس نمایند مشاهده می شود که پرهای ناحیه همچنین خود سینه به طور محسوسی گرم است. تفاوت درجه حرارت بالا و پایین تخم مرغ در ماشین های جوجه کشی کمتر از زیر مادر است و در حدود 4 درجه فارنهایت می باشد.

طبق آزمایشاتی که در ایستگاه تحقیقاتی پردو آمریکا صورت گرفته است حرارت در دستگاه جوجه کشی چنانچه مخزن جیوه میزان الحراره در فاصله 5 سانتی متری بالای سینی تخم مرغ ها قرار داشته باشد باید در حدود 101 درجه فارنهایت یا 5/388 درجه سانتی گراد باشد در این صورت نتیجه جوجه کشی بسیار رضایت بخش است ولی چنانچه حرارت از 100 درجه فارنهایت یا 38 درجه سانتی گراد کمتر و یا از 103 درجه فارنهایت معادل 5/39 درجه سانتی گراد بیشتر باشد مرگ و میر جنین به طور محسوسی افزایش می یابد.

طبق نظریه مرکز ملی تحقیقات کشاوزری امریکا اگر رطوبت ماشین 60درصد و جریان هوا 12 سانتی متر مکعب در دقیقه و غلظت اکسیژن 21 درصد و اکسید دو کربن کمتر از 5/0 درصد باشد. در تحت چنین شرایطی بهترین درجه حرارت برای دستگاه جوجه کشی 100 درجه فارنهایت یا در حدود 388 درجه سانتی گراد است.

زیاد بودن یا کم بودن درجه حرارت در نتیجه جوجه کشی موثر واقع می شود و آن را کاهش می دهد.

چنانچه حدود این تغییرات حرارتی جزئی باشد ممکن است در طول مدت جوجه کشی تغییراتی ایجاد کند. این تغییرات بین 20-25 روز است.

حرارت کمتر از حد معمول سبب می شود که جوجه ها به کندی از تخم مرغ خارج شوند و در نتیجه سبب طولانی شدن مدت جوجه کشی می شود. حرارت زیاد تر از حد معمول سبب کوتاه شدن دوره جوجه کشی می گردد. ولی اگر حدود تغییرات حرارتی زیاد باشد سبب مرگ و میر جنین می گردد.

اگر ماشین از نظر حرارت در وضع مناسبی باشد تمام جوجه ها بایستی در روز 21 از تخم مرغ بیرون آمده باشند و در پایان روز بیست و یکم جوجه کشی خاتمه یابد. از این رو طول مدت جوجه کشی راهنمای خوبی از نظر کنترل حرارت ماشین بشمار می رود.

حرارت در تمام مدل ها و انواع دستگاه جوجه کشی یکنواخت نیست بلکه بسته به سیستم و توصیه کارخانه سازنده اغلب حرارت ماشین های مختلف با هم کمی اختلاف دارد.

چگونگی تهویه در تغییرات حرارتی ماشین نقش مهمی به عهده دارد. در ماشین های جوجه کشی کوچک و ساده حرارت در هفته اول 100 درجه فارنهایت یا 38 درجه سانتی گراد و در هفته دوم 102 درجه فارنهایت یا در حدود 39 درجه سانتی گراد و در هفته سوم 103 درجه فارنهایت یا 5/39 درجه سانتی گراد می باشد.

در ماشین های بزرگ که چندین طبقه سینی در آن چیده می شود و دارای دستگاه های تهویه خودکار می باشند معمولاً حرارت تا روز هجدهم در حدود 99-100 درجه فارنهایت یا 5/37- 38 درجه سانتی گراد می باشد.

از روز هجدهم به بعد باید حرارت را کمتر و رطوبت ماشین را زیادتر نمود. به همین دلیل برای کنترل دقیق حرارت تخم مرغ ها را تا روز هجدهم در یک قسمت به نام انکوباتور و از روز هجدهم به بعد در قسمت دیگر به نام هچر نگهداری می کنند در این قسمت حرارت کمتر، رطوبت و تهیه بیشتر از قسمت اول است.

در ماشین های جوجه کشی باید حرارت را در طی مدت جوجه کشی یکنواخت و دور از نوسان نگاه داشت این عمل به وسیله دستگاه های تنظیم انجام می گیرد که حرارت ماشین را در تمام مدت جوجه کشی در میزان مطلوب نگاه می دارد. اصول دستگاه های تنظیم در ماشین های کوچک براساس انقباض و انبساط کپسول های اتر یا ترموستات های خودکار استوار شده است.

کپسول های حاوی اتر معمولاً در اثر حرارت منبسط و در برودت منقبض می گردند در داخل ماشین های جوجه کشی ساده کپسول اتر نصب شده است. در روی جدار فوقانی این کپسول ها میله ای قرار گرفته است که از دیواره فوقانی ماشین خارج می شود. این میله به اهرمی وصل شده که به سرپوشی منتهی می شود که در روی منبع تولید حرارت قرار می گیرد.

وقتی که حرارت ماشین به حد مطلوب رسید به وسیله پیچ های میزان به کپسول اتر فشار می آورند به طوری که سرپوش مماس به دریچه روی منبع تولید حرارت گردد. در این صورت چنانچه حرارت داخلی ماشین از حد مطلوب بیشتر شد در روی کپسول اتر اثر می گذارد و ان را متسع می کند در نتیجه به میله و اهرم فشار وارد می آید و سرپوش از روی دریچه بلند می شود و حرارت اضافی خارج می گردد. در هنگامی که درجه حرارت کمتر از حد مطلوب باشد بالعکس کپسول اتر منقبض شده و سرپوش دریچه را کاملاً می بندد و مانع از سرد شدن داخل ماشین می گردد.

در ماشین های جوجه کشی بزرگ و برقی دستگاه های تنظیم کننده حرارتی سبب قطع و وصل جریان برق می شود در تیجه حرارت را همیشه در میزان معینی نگاه می دارد.

در بعضی انواع ماشین های جوجه کشی ترمواستات هایی در دستگاه های تنظیم قرار گرفته است که حرارت محوطه داخلی ماشین را کنترل می کند. اگر بر اثر بعضی عوامل، دستگاه تولید حرارت ماشین از کار بیفتد و جریان حرارتی به داخل ماشین قطع گردد.

دستگاه های تنظیم فوراً به کار می افتد و رابطه ماشین را با خارج قطع می نماید. در نتیجه برای مدتی حرارت ماشین در میزان مطلوب باقی می ماند و مانع از تلف شدن سریع جنین می گردد. برای گرم کردن ماشین جوجه کشی از منابع مختلف تولید حرارت استفاده می شود.

متداولترین آنها نفت و گاز و برق است که هر کدام دارای مزایا و معایبی است. امروزه ماشین های کوچک جوجه کشی که در روستا ها  به کار می رود نفتی و ماشین های بزرگ برقی می باشند.

از نظر چگونگی گرم کردن محوطه داخلی ماشین های جوجه کشی به سه دسته تقسیم می شوند:

1-      آنهایی که به وسیله هوای گرم حرارت لازم را به دست می آورند.

2-      آنهایی که به وسیله فرستادن آب گرم به داخل ماشین گرم می شوند.

3-      بالاخره دسته ای که به وسیله قرار دان مقاومت های الکتریکی در ماشین گرم می شوند

  • بلدرچین دماوند